Jan Maszczyszyn: Zagraniczne wojaże i nowe książki

Jan Maszczyszyn na festiwalu Pyrkon w Poznaniu

Nadeszła pora, aby opowiedzieć o moich tegorocznych wojażach -  mówi piszący i publikujący w Polsce, a zamieszkały od trzydziestu pięciu lat w Melbourne pisarz, Jan Maszczyszyn.

W czerwcu 2023 roku miały w Polsce miejsce dwa wydarzenia na które otrzymałem imienne zaproszenie. Pierwszy chronologicznie był Pyrkon- coroczna potężna impreza fanów gier i twórczości Science Fiction ściągająca do Poznania po kilkadziesiąt tysięcy fanów. Drugi naprawdę klimatyczny i uroczy festiwal fantastyki w Waplewie na Mazurach. Na obu miałem okazję zaprezentować prelekcje własne, wziąć udział w panelach tematycznych oraz spotkać się z wymarzonymi czytelnikami oraz znawcami literatury znanymi mi głównie przez media społecznościowe . Miały też miejsce premiery moich najnowszych książek. W jednej prelekcji poruszyłem mało znany temat twórczości Aborygenów na polu Science Fiction  zahaczając o porę lodowcową w Australii, temat niezwykle pasjonujący.

Wędrówki z osiołkami szlakiem polskiego Camino

Droga w lesie, gdzieś między Rypinem a Lipnem ( okolice Włoclawka - przyp. red.), a na niej osły oraz tłum ludzi przygotowujących się do kilkudniowego wymarszu. Gabriela i Leszek Jastrzębscy co roku organizują wędrówki z osiołkami szlakiem polskiego Camino. W tym roku 4-dniowa pielgrzymka odbyła się już po raz szósty. Uczestniczyło w niej 150 osób z Polski i z zagranicy.

 

„Nasze Camino to pomysł terapeutyczno-duchowy, który pozwala wejść w głąb siebie. Nie ma tu presji ani przymusu. Są polne drogi, ptaki, a wokół przepiękne krajobrazy. Sercem tych wędrówek są ludzie, którzy zmagają się z trudnościami, uzależnieniami i słabościami, a chcą poczuć się ważni i kochani ”– mówi Gabriela Jastrzębska.

Scott Morrison: Pełne otwarcie granic od 21 lutego

Premier Scott Morrison ogłasza otwarcie
australijskich granic po dwóch latach zamknięcia.
 Fot. printscreen YT

Po prawie dwóch latach zamkniecia na świat z powodu pandemii Covid-19,  Australia ponownie otworzy swoje międzynarodowe granice i powita z powrotem w pełni zaszczepionych turystów od 21 lutego.

Premier Scott Morrison ogłosił to w poniedziałek, zaledwie kilka godzin po tym, jak rządowa komisja bezpieczeństwa narodowego została poinformowana o najnowszych poradach zdrowotnych.

Australijskie granice międzynarodowe zostały otwarte częsciowo  pod koniec   2021 r. tylko dla obywateli, stałych mieszkańców i ich rodzin, a później zostało to rozszerzone na zagranicznych studentów i pracowników kontraktowych.

Podróże Leszka Wątróbskiego: Nowogródek

Fara, w której  odbył się ślub króla Władysława
Jagiełły z księżniczką ruską Sońką Holszańską (1422)
i w której ochrzczony został Adam Mickiewicz

 Przed II wojną światową był stolicą województwa nowogródzkiego i liczył ponad 9 tysięcy mieszkańców. Najwięcej było Żydów (50%), Polaków (25%) i Białorusinów (20%). Wcześniej, według hipotez współczesnych nam historyków i archeologów, stał tam zamek Jadźwingów, zniszczony w X wieku. Później Nowogródek zdobył i zbudował swój zamek książę kijowski Włodzimierz Święty, a po nim przez długie lata rządził tam jego syn Jarosław.

Niektórzy kronikarze przypisują budowę Nowogródka kijowskiemu władcy Jaropełkowi, podając nawet czas założenia grodu – rok 1116. Pewne informacje, przez nikogo nie podważane, pochodzą dopiero z roku 1240-41, kiedy to Nowogródek i jego okolice splądrowała i zniszczyła horda mongolsko-tatarska.

Andrzej Sochacki: Podróże moją terapią na życie...

Andrzej Sochacki opowiada o swoich
podróżach... (fot. Leszek Wątróbski)

O podróżach dookoła świata  z Andrzejem „Jędrkiem” Sochackim, Polakiem mieszkającym w USA od niemal półwiecza rozmawia Leszek Wątróbski. 

 

-Jesteś jednym z najbardziej ciekawych podróżników na świecie. Podróżujesz wyłącznie za własne, zarobione na ten cel, pieniądze. Od roku 1973 mieszkasz w USA. Genetycznie i z zamiłowania jesteś wagabundą – z wykształcenia magistrem agro-mechanizacji - z pasją dziennikarską…

-Jestem od wielu już lat na emeryturze. Urodziłem się w Warszawie, w roku 1943, na Targówku. Jestem polskim i amerykańskim obywatelem. We wszystkich swoich podróżach spędziłem ponad 20 lat, gromadząc w swoim bagażu blisko 500 tys. km oraz 167 zwiedzonych krajów świata na 6 kontynentach. Korzystałem z bardzo różnych środków komunikacji: samochodu, samolotu, jachtu, pociągu, autobusu, helikoptera czy motoru. Zawsze podróżowałem z polską fantazją i orłem na piersi rozsławiając swoją Ojczyznę. Nie wyobrażam sobie, że może być inaczej.

Polski ksiądz buduje kościół w Ufie

Ks. Tomasz Trzebunia, proboszcz parafii katolickiej w Ufie
Fot. © Sputnik . Leonid Swiridow

 „Nasza parafia jest bardzo różnorodna, bo są tu Rosjanie, Tatarzy, studenci z innych krajów, przede wszystkim z krajów afrykańskich i Ameryki Łacińskiej. Mamy sporą grupę katolików z Wietnamu. Więc nasza parafia jest katolicka, czyli powszechna” – mówi proboszcz parafii katolickiej w Ufie Tomasz Józef Trzebunia.

Już dawno temu zauważyłem, że podczas wyjazdów służbowych, najciekawsze są spotkania z duchownymi. W długich rozmowach z nimi zawsze jest jakieś drugie dno, niezależnie od tego, czy trafiłem do ewangelickiego kościoła na Łotwie, prawosławnego na Białorusi czy katolickiego w Rosji. Moja ostatnia podróż do Baszkirii nie była wyjątkiem – uznałem, że muszę poświęcić jeden dzień, by udać się do lokalnego kościoła katolickiego i porozmawiać z księdzem.

Okazało się, że proboszcz parafii katolickiej w Ufie Tomasz Józef Trzebunia od dawna służy w Rosji. Tutaj, w stolicy Baszkirii, szczególnie lubi lokalny klimat, pogodę i baszkirską zimę. Zarówno ksiądz, jak i ja niemal jednocześnie podchwyciliśmy temat, że na ulicach Ufy ludzie mówią płynnie i naturalnie trzema językami: rosyjskim, baszkirskim i tatarskim. To właśnie to słynne „multi-kulti”, które w Europie Zachodniej nie wyszło, a w Rosji działa już kilka stuleci.

Wakacyjne podróże: Wyspa śniegu... czyli Teneryfa

Teide – wulkan

- Podróżować w Europie (po strefie Schengen) już można jeśli spełnia się odpowiednie warunki. Są jednak ścisłe kontrole na lotniskach. - pisze Leszek Wątróbski, który właśnie wrócił z wakacji na Teneryfie (Wyspy Kanaryjskie) . Od 1 lipca w całej Unii Europejskiej obowiązują  certyfikaty szczepień czyli tzw. "paszporty covidowe" ułatwiajace  swobodne podróżowanie pod Europie, bez konieczności odbycia kwarantanny czy wykonywania testów na koronawirusa. W sam raz na  sezon europejskich wakacji letnich, które właśnie rozpoczęły się. 

Na Teneryfę leci się z Berlina ponad 5 godzin.  Jest ona największą wyspą (2034 km²) archipelagu kanaryjskiego liczącą około 80 km długości i 50 km szerokości. Teneryfa znajduje się 300 km od kontynentu afrykańskiego (na wysokości Maroka i Sahary Zachodniej) oraz blisko 1000 km na południe od Hiszpanii i Portugalii. Dawniej nazywana była „wyspą śniegu”. Przyczyną był, dominujący i widoczny z każdego miejsca wyspy, wierzchołek wulkanu Teide wznoszący się na wysokość 3718 m npm (najwyższy lądowy szczyt Hiszpanii to Almanzor – 2592 m n.p.m) prawie zawsze pokryty śniegiem. Jego ostatnia erupcja miała miejsce w roku 1909. 

Niemieckie V1 i V2 z Peenemünde (wyspa Uznam)

Peenemünde na wyspie Uznam - stąd wystrzelono pierwszą
w świecie rakietę w kosmos (1942 r.)
Fot. L.Wątróbski

.Peenemünde to niewielka dziś osada w Niemczech, w północno-zachodniej części wyspy Uznam, nad cieśniną Piana i Bałtykiem. W czasie II wojny światowej mieścił się tam niemiecki ośrodek badań nad nową bronią III Rzeszy - m.in. nad V-1 i V-2.

Korespondencja własna Leszka Wątróbskiego z wyspy Uznam.

Peenemünde to w czasie ostatniej wojny światowej wojskowy ośrodek badawczy – jeden z najbardziej nowoczesnych ośrodków technologii na świecie. W październiku 1942 roku udało się w nim, po raz pierwszy na świecie, wystrzelić rakietę w kosmos. 

W sąsiednim zakładzie doświadczalnym - lotniczych sił zbrojnych testowano pociski o rewolucyjnej technice. Do budowy tego ośrodka wykorzystano robotników przymusowych, więźniów obozu koncentracyjnego i jeńców wojennych. Rakiety, które tam produkowano Goebbels cynicznie nazwał „broń odwetowa 2”.   

Ryszard Opara: AMEN - Ciąg dalszy podróży po kraju Kiwi

 W ostatnich odcinkach, rozmarzyłem się cudami świata podróży, dookoła globu. Trzeba wracać do codzienności świata obecnego – z tego co było – do tego co będzie. Lejce do dalszych podróży w przyszłość świata i ludzkości... są w naszych rękach...

AMEN - Autobiografia Naukowa Ryszarda Opary. Odcinek 92

Ciąg dalszy podróży po kraju Kiwi - Nowej Zelandii...

Kilka słów o Akaroa...
Miasteczko zostało zbudowane w połowie XIX wieku, przez Francuzów, którzy jakoś tam próbowali przejąć kontrolę wyspy przez kolonizatorów Królowej Anglii Wiktorii – no i zdecydowali wysłać do Nowej Zelandii armadę swoich żołnierzy. Desant był początkowo udany i Francuzi, zaczęli szybko rozszerzać swoje wpływy na sąsiednie tereny wyspy.
Potem jednak, żołnierze Królowej zorientowali się co do niecnych zamiarów „żabojadów” – i pogonili ich szybko w nieznane strony Polinezji... (Francuzi zrobili to podobno z rozkoszą, jako, że tam było cieplej, spokojniej i bardziej bezpiecznie. Z dala od Anglii).

Ryszard Opara: AMEN - Nowa Zelandia

 Nowa Zelandia - przepiękny, spokojny kraj, gdzie zieleń drzew i liście jest najbardziej soczysta i kolorowa na świecie. Moją ulubioną jest południowa wyspa Nowej Zelandii – bliższa naturze i człowiekowi, dalsza cywilizacji.

AMEN - Autobiografia Naukowa Ryszarda Opary. odcinek 91. 

Z Australii – na południowy wschód – poprzez morze Tasmana – 2,000 km. Nowa Zelandia.

Pisząc o Australii oczywiście nie można pominąć Nowej Zelandii, która jest niezależnym krajem, ale też w pewnym sensie częścią Australii. Wiele podobieństw i analogii...

Przepiękny, spokojny kraj, gdzie zieleń drzew i liście jest najbardziej soczysta i kolorowa na świecie. Spędziłem tam blisko rok, z rozmaitych powodów, głównie w nadmorskiej miejscowości Akaroa, blisko Christchurch. Była to nasza baza wypadowa do zwiedzania wyspy południowej. Byliśmy wszędzie, gdzie prowadzą drogi na południe i północ.
Od Picton na górze wyspy do Invercargill na samym dole – trasa ok 1,000 km.

Ryszard Opara: AMEN - Victoria! ...i do domu

 Życie ciągle dostarcza nam, każdemu człowiekowi wielu dowodów na kapitalne znaczenie przypadków - w naszym bycie. Czasem proste zdarzenie losowe, może zadecydować o przyszłości - o wszystkim. Nasze życie to nie przypadek, ale rządzą nim przypadki.

C.D. Podróży po świecie Antypodów - najmniejszy stan Australii – Victoria!
A po Victorii - do domu...

AMEN - Autobiografia Naukowa Ryszarda Opary. Odcinek 90.

Wspaniała była przejażdżka, poprzez plenery i pagórki, południowymi krańcami kontynentu z Adelajdy do Coonawarra (kolejna słynna winiarnia, gdzie...nieoczekiwanie, musiałem zatrzymać się na 2 noce), potem Mount Gambier do Nelson, Portland (miasta, trochę na uboczu...historii kolonizacji Antypodów).

Ryszard Opara: AMEN - Great Australian Channel

 

Największy projekt mojego życia - Budowa Great Australian Channel. Budowa dorzecza Amazonki w Australii. Projekt tysiąclecia Australii... Niestety... Ten wielki projekt upadł... w nicości - pospolitości świata naszego...

AMEN- Autobiografia Naukowa Ryszarda Opary. Odcinek 89.

Dookoła Świata Australii - CD

Dalsza nasza ambitna trasa była poprzez Exmouth, Coral Bay, Shark Bay, Geraldton do Perth.
To stolica Zachodniej Australii; stanu; terytorium o powierzchni 2,7 mln km2; zamieszkała przez 2.5 mln ludzi.
A więc mniej... niż 1 osoba na kilometr. Wyobraźmy sobie to gdziekolwiek indziej.

Ryszard Opara: AMEN - Północne Terytorium i Zachodnia Australia

 Rzadko na świecie można spotkać, zobaczyć niezwykłości natury i przyrody jakie jeszcze chowa przed turystami dzisiejszego świata – Zachodnia Australia.

AMEN – Biografia Naukowa Ryszarda Opary. Odcinek 88.

Z Ayers Rock – Uluru i Mt Olga - jedziemy na Północ – w stronę tropiku, równika i Darwina...

Nothern Territory - NT (Północne Terytorium) to stan Australii, w wielu miejscach bezludny. Niemal 5 razy większy od Polski, przy całkowitej populacji ok 240 tys. osób. Czyli zaludnienie 0,2/km2. Niesamowite. Znowu po drodze mijaliśmy osady, gdzie na tablicy, przy wjeździe było napisane:„Population: 4-10” - mieszkańcy 4-10 osób. W zależności od sezonu – ludzie się zmieniają... Podobnie zresztą jest w całej subtropikalnej części kraju. ( NT, Zachodniej Australii i Queensland). To w sumie tereny prawie bezludne. Pełno jest roślinności i zwierząt maści wszelakiej: ptaków, gadów i ssaków.  A ludzi... tylko na lekarstwo.

Ryszard Opara: AMEN - W centrum kontynentu Australii

 Każde miejsce, miasto czy osada, w centrum kontynentu Australii - to zupełnie inny świat. Choć na pierwszy rzut oka wszystko wydaje się takie same. Trzeba to samemu zobaczyć i przeżyć.

AMEN - Autobiografia Ryszarda Opary. Odcinek 87.

Ciąg dalszy naszej podróży życia - wokół "świata Australii"... 

Z wielkim smutkiem i żalem rozstaliśmy się z Oceanem i jego skarbami wokół Wielkiej Rafy Koralowej. Nie mogliśmy tam jednak zostać na zawsze. Dosłownie i w przenośni. Trzeba była zobaczyć skrajności inności. Suche, pustynne krainy, w centrum kontynentu – gdzie woda była prawdziwym rarytasem...

Ryszard Opara: AMEN - Wielka Rafa Koralowa

Fot. Wikimedia commons

 Great Barier Reef – Jeden z siedmiu cudów natury naszego świata. To największa, żyjąca od wieków istota świata, nieśmiertelna, w kategoriach czasu ziemskiego. Zawsze pełna życia, kolorów i piękna. Zginie, kiedy ludzie zniszczą planetę.

Dookoła Australii... Kilka szczegółów utrwalonych w pamięci.

AMEN - Autobiografia Naukowa Ryszarda Opary. Odcinek 86.

Great Barier Reef – Jeden z siedmiu cudów natury naszego świata.

Wyruszyliśmy naszym mobilnym domem - „Winibago” w maju (jesień w Australii), pewnego wczesnego ranka w poniedziałek, z Gold Coast - (Sovereign Islands), ominęliśmy Brisbane i pierwszym celem był Sunshine Coast, gdzie zatrzymaliśmy się w Noosa. To taki tamtejszy „Sopot” – bardzo eleganckie sklepy, restauracje, hotele, rezydencje nad Pacyfikiem. No i cudowny, naturalny Koala Park. Mieliśmy tam sporo przyjaciół, którzy ciągle przekonywali nas, że Noosa jest bardziej „z klasą” niż GC!

Ryszard Opara: AMEN - Karawana wokół Australii

Na koniec wspomnień moich podróży po świecie - w czasie przeszłym zostawiłem... rarytas: Karawana wokół Australii.

 AMEN – Biografia Naukowa Ryszarda Opary. Odcinek 85 

Australia jest przecudownym, wspaniałym krajem/kontynentem - wyspą o powierzchni 7.8mln km2, czyli w sumie tak jak Europa (nie dużo mniejsza); zamieszkuje w niej około 25 mln ludzi. Trzydzieści pięć razy mniej niż na „Starym Kontynencie”. Ale jakże inny to świat. Słoneczny, przyjazny, radosny. Nigdzie indziej takiego już nie ma.

Australia to przysłowiowy Raj na Ziemi, choć może trzeba przyznać, w Raju, może czasami być nudno. No, jak można wytrzymać...codziennie słońce, piękna pogoda, przyroda; atmosfera wprost trudna do zniesienia... Ludzie uśmiechnięci, przyjaźni, pomocni, na pełnym luzie.

Ryszard Opara: AMEN - Afryka Południowa

Panorama of the Cape Town city centre. Fot. Wikipedia

Nigdy nie byłem zwolennikiem segregacji rasowej, szczególnie w formie apartheidu, ale czekając na lotnisku na samolot do Londynu, zadawałem sobie pytanie: Gdzie byłaby dzisiaj Afryka Południowa, gdyby nie kolonizacja białych „Afrikans”.

AMEN - Autobiografia Naukowa Ryszarda Opary. Odcinek 83.

Afryka; czarny kontynent – cd.

South Africa To naprawdę przepiękny kraj. Taka w pewnym sensie miniatura Australii. Jest kilka razy mniejsza. (może 5 razy). Ale ma wszystko – dwa oceany Atlantycki i Indyjski – rozdzielone Przylądkiem Dobrej Nadziei. Wspaniały klimat, żyzne ziemie, dżungle, parki, bogactwo zwierząt i roślinności - wszelkie bogactwa natury.

Ryszard Opara: AMEN - Afryka starożytna, nieznana i dzika

To co obecnie dzieje się w Afryce, na Bliskim Wschodzie i Meksyku jest dowodem – porażki działań cywilizacji łacińskiej. Współczesna, masowa „wędrówka ludów –za chlebem i życiem” - jest najlepszym przykładem procesu upadku i dezintegracji ludzkości.

AMEN - Autobiografia Naukowa Ryszarda Opary. Odcinek 82

AFRYKA – Starożytna, nieznana i dzika.

Po drugiej stronie Śródziemnomorza, na południe od źródeł cywilizacji łacińskiej...  leży Afryka, nieznana, dzika. Przez ostatnie tysiąclecia kolonizacji, próbowano Afrykę zmienić, zaadoptować do współczesności. Stosowano głównie argumenty militarne; nieludzkie metody agresji i przemocy, w ostateczności... wprowadzono niewolnictwo, ale kolonizacja Afryki zakończyła się całkowitym niepowodzeniem. Rezultaty mówią same za siebie...mamy to co mamy; a przyszłość kontynentu rysuje się dosłownie i w przenośni w „czarnych” kolorach.

Ryszard Opara: AMEN - Impresje środziemnomorskie

Myślę, że w dzisiejszych, coraz bardziej niezrozumiałych dla mnie czasach, nie ma czasu ani miejsca na uczucia czy sentymenty. Liczy się tylko to... co tu i teraz. Nieważna jest całkowicie historia ani to co było – bo przecież, tego nie można wysłać sms-em na Facebooka, Youtube ani zamienić na pieniądze. A w takiej sytuacji człowiek jest zmuszony trzymać się faktów teraźniejszości.

AMEN - Autobiografia Naukowa Ryszarda Opary. Odcinek 81.

Reszta Śródziemnomorza Europy – w moich impresjach.

Europejskie wybrzeża Morza Śródziemnego to cała historia cywilizacji łacińskiej. Tutaj wszystko się zaczęło – wszystko to co mamy obecnie, w każdej gamie kolorów naszego życia.

Począwszy od Morza Egejskiego...ale o Grecji, już pisałem. Przepiękne jest wybrzeże Adriatyku a koniecznością jest zobaczyć Dubrownik, przejść się murami obronnymi, wokół całego miasta a potem napić się lokalnego wina Dingac – wyruszyć (najlepiej jakąś łódką) wokół półwyspu, który winem płynie...Wspaniałe ciche morze, błękitne niebo oraz białoskaliste wybrzeża Chorwacji – to najlepsze miejsce do spokojnych wakacji. Przynajmniej moim zdaniem - w Europie.

Ryszard Opara: AMEN - Włochy i Grecja

The Piazza di Spagna, at dusk on a summer's eve. Fot. Wikimedia

Włochy to jedyny kraj w Europie (prócz Polski), w którym mogłbym zamieszkać. Jedyny problem byłoby – wybrać właściwe, najlepsze dla nas miejsce... Tyle jest tam cudowności, niezwykle ciekawych miejsc... Ja bym chyba wybrał Portofino; żona Toskanię...

AMEN - Biografia Naukowa Ryszarda Opary.  Odc. 80

Italia – Włochy

Włochy są bez wątpienia moim/naszym najbardziej ulubionym (poza Polską) - krajem w Europie. Odwiedzaliśmy go bardzo często kilka razy, każdego roku - w latach 90-tych i w początkach XXI wieku. Obowiązkowo wspaniała Florencja, cudowna Wenecja i Rzym: Panteon, Forum Romanum, Hiszpańskie Schody; Koloseum no i oczywiście Watykan. Zawsze zatrzymywaliśmy się w Centrum Rzymu (Hotel Hassler- Villa Medici), stamtąd wszędzie było blisko...Wszędzie chodziliśmy pieszo – tak najlepiej poznać miasto.