Porady językowe Katarzyny Podjaskiej: Jak zapisywać daty?

Fot. CC0 Public Domain

Dziś o cyfrach i liczbach – zacznę więc od myśli Juliusza Pawła Schaudera – polskiego matematyka: „Prawdziwy profesor mówi a, pisze b (które wygląda jak c), myśli d, a powinno być e”. Postaram się jednakowoż wyjaśnić Wam podstawy posługiwania się liczebnikami w języku polskim w sposób jasny i czytelny. No, to jedziemy.☺

 

Najtrudniejsze, tak mi się wydaje, w odmianie są liczebniki zbiorowe i o nich opowiem Wam innym razem, dziś chciałabym się skupić na dość potocznych problemach z cyferkami.

Porady językowe Katarzyny Podjaskiej: Mundialowy wpis

Stadion Łużniki w Moskwie, gdzie w czwartek
 zainaugurowano mundial 2018.
 Fot. Mos.ru (Wikimedia commons)

W sieci krąży dużo „zabawnych” dekalogów mundialowych – np. że kobiety mają podawać posiłki przed i po meczu albo w czasie przerwy i tym podobne… Przygotowałam więc dla Was językowy dekalog mundialowy:

 

Po pierwsze: mundial piszemy małą literą.
Po drugie: odmieniamy nazwiska piłkarzy, trenerów, komentatorów, żon, kochanek, sędziów i kibiców – wszystkich.
Po trzecie: dopełniacz słowa ‚mecz’ brzmi: ‚meczów’ – nie meczy, bo meczy to owca (choć wikipediowy słownik podaje ten wariant jako potoczny).
Po czwarte: mecz można oglądnąć (regionalizm małopolski) albo obejrzeć (forma ogólnopolska).

Porady językowe Katarzyny Podjaskiej: Jadę do IKEA?

Fot. Trudny Język Polski

Po pierwsze: nienawidzę zakupów. Serio. Gdy zmuszona jestem pojechać do jakiegoś skupiska sklepów i galerii handlowych, włącza się we mnie tryb przetrwania i moje ciało jedzie na Bielany (takie miasteczko marketów pod Wrocławiem), lecz dusza zostaje bezpieczna w domu.
Po drugie: temat sklepu IKEA był już wałkowany w mediach wszelkiego typu tyle razy, że wahałam się przed opublikowaniem tego wpisu, ale poprosiło mnie jedno z moich dzieci (Olu, o Tobie mowa), a wiecie – matka zrobi dla pociech wszystko 😉

Nie wiem, skąd się biorą informacje, że ktoś zabrania komuś odmiany. Tym ktosiem mogą być firmy – jak IKEA albo może nim być zwykły człowiek – jak pewna polonistka (sic!), która gdy dostała podziękowanie za przygotowanie dziecka do konkursu z odmienioną formą swojego nazwiska, wpadła w dziki szał i zaczęła mi wymyślać od najgorszych… Ręce opadają.

Porady językowe Katarzyny Podjaskiej: Piszę post czy posta?

Fot. janeb13 - Pixabay CC0

Co wysyłamy? Mail czy maila? Piszemy SMS czy SMS-a? A prowadzimy blog czy bloga? Dziś spróbujemy ustalić, co my tak naprawdę robimy. Drugi odcinek cyklu porad językowych Katarzyny Podjaskiej.

 

Prawdopodobnie od tej informacji powinnam zacząć ten cykl: istnieją dwa wzorce polszczyzny: staranny oraz swobodny. Kiedyś podział ten przebiegał pomiędzy polszczyzną mówioną oraz pisaną – obecnie Internet zmienił i ten podział, i polszczyznę. Trudno jednoznacznie orzec, czy teksty publikowane w Internecie to zapis mowy czy zapis myśli – jednak w mojej opinii przeważa zapis mowy. Blog ma być przecież niczym innym jak rozmową autora tekstu z czytelnikami (opcja komentarzy znacznie to ułatwia). Wpisy na Instagramie czy Facebooku bardzo trudno uznać za teksty literackie, zresztą ich twórcy chcą raczej rozmawiać niż pisać. I dlatego to, co możemy zazwyczaj zobaczyć w Internecie, bardziej przypomina to, co możemy zazwyczaj usłyszeć w tramwaju, w parku czy w domu.

 

Porady językowe Katarzyny Podjaskiej: Subskryb(p)cja

Graf. K.Podjaska ( www.trudnyjezykpolski.pl )

Nie od dziś wiemy, że język się zmienia, ewoluuje – zresztą jak każdy żywy twór, a język żyje, dostosowuje się też do otaczających go okoliczności. Świat nasz jest pełen techniki i technologii, zresztą nawet teraz Państwo czytają ten tekst na monitorze (laptopa, iPhone’a czy innego tableta). W języku więc zaczęły się pojawiać nazwy dotąd nieznanych, bo nieistniejących, narzędzi i zjawisk – najczęściej związanych z Internetem (choć nie tylko).

O ile nowości te funkcjonują w języku angielskim, z którego się wywodzą, nie ma większego problemu z ich stosowaniem, ale gdy przemieszczą się one do innych języków – jak nasz rodzimy – wtedy pojawiają się pytania: jak to zapisać? jak to odmienić? czy może nie odmieniać? Do tych pytań dochodzą „stare” wątpliwości ortograficzne, typograficzne czy językowe. O nich wszystkich chciałabym z Państwem porozmawiać.