Mateusz Piskorski: lwowski skandal – zero zdziwień

Min. Adam Niedzielski pod flagą zbrodniarzy
wojennych we Lwowie. Wpadka czy celowa
prowokacja?

 W relacjach między krajami sąsiedzkimi często zdarzają się konflikty różnych narracji historycznych, często nie do pogodzenia. To z kolei powoduje, że istnieje ryzyko rozmaitych dyplomatycznych faux pas. Czasem wynikają one z ignorancji, czasem z niedbałości, a czasem po prostu w wyniku nieszczęśliwego zbiegu okoliczności. 

Podczas wizyty we Lwowie polskiego ministra zdrowia Adama Niedzielskiego nie miała jednak miejsca żadna ze wspomnianych okoliczności. Symbolika prezentowana we lwowskim szpitalu to nie wypadek przy pracy, lecz reguła, ornamentyczny standard Ukrainy od 2014 roku.

Mateusz Piskorski: Atomowy front na Zaporożu

 Groźnie brzmiące nagłówki większości mediów przestrzegają nas po raz kolejny w ostatnich dniach przez ryzykiem katastrofy jądrowej, tym razem w związanych z tym, że ogromna elektrownia jądrowa znajduje się praktycznie bezpośrednio na linii frontu toczącej się na Ukrainie wojny. Mówiliśmy o tym niedawno także w naszych dyskusjach filmowych na YouTube (w „Debatach antywojennych” na kanale Myśl Polska TV, a także na kanale Wbrew Cenzurze).

Na linii frontu

Zaporoska Elektrownia Jądrowa (ZEJ) to największa jednostka tego typu w Europie. Oddano ją do użytku jeszcze w czasach radzieckich, w 1984 roku. W kolejnych latach dobudowywano nowe bloki, w których korzystano z reaktorów VVER-1000, napędzanych wzbogaconym tlenkiem uranu (IV). Zbudowana według technologii radzieckich elektrownia osiągnęła moc docelową 6000 MW, będąc w stanie zabezpieczyć dostawy energii elektrycznej dla dużej części, przede wszystkim południowej, Ukrainy. Moce produkcyjne ZEJ to ok. 20% całej produkcji energii w tym kraju i ponad 50% energii uzyskiwanej w elektrowniach jądrowych.

Mateusz Piskorski: Smutny koniec Budapesztu w Warszawie

Spotkanie premiera Węgier  z Donaldem Trumpem
Fot. Victor Orban FB

Maksymalna, ustanowiono urzędowo cena paliwa na Węgrzech to 480 forintów (5,74 złotych, benzyna bezołowiowa). Cena gazu na poziomie 1/5 cen rynkowych na świecie. Kolejne działania na rzecz powstrzymania wzrostu cen energii elektrycznej, w tym rozwój energetyki jądrowej (realizowana we współpracy z rosyjskim Rosatomem rozbudowa elektrowni atomowej w Pacs).

Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Handlu

Wszystko to powoduje, że węgierski rząd postrzegany jest jako gwarant utrzymania poziomu życia swoich obywateli w czasach gospodarczych turbulencji. I częściowo mu się to udaje, choć problemy mają charakter globalny, a przecież ten niewielki kraj w Europie Środkowej jest nierozerwalnie i ściśle związany z gospodarczymi strukturami globalizacji z wiodącą rolą obszaru zachodniego. Wprawdzie część działań antykryzysowych rządu Viktora Orbána podjęta została jeszcze pod koniec 2021 roku i dotyczyła w pierwszej kolejności programu łagodzenia skutków kryzysu postpandemicznego, ale jednocześnie wszystkie ruchy Budapesztu miały świadczyć o jego względnej suwerenności również w sferze międzynarodowych stosunków gospodarczych i polityki zagranicznej.

Mateusz Piskorski: Gdy większość oszalała

Prof. Stanisław Bieleń

Nazywajcie to jak chcecie, ale chyba coraz bardziej wszyscy zaczynamy sobie zdawać sprawę z końca pewnej epoki. Duch tej epoki polegał na tym, że starano się w pewnym stopniu akceptować wielogłos w przestrzeni publicznej.

Dziś to już passé. Spod resztek liberalnej maski wyziera i szczerzy kły stary model autorytarny, ciążący w kierunku totalitarnym, i to przy wykorzystaniu metod, o których totalitaryzmom XX wieku nawet się nie śniło.

W coraz ciaśniejszym gorsecie cenzury znalazły się wszystkie sztandarowe instytucje odchodzącego w przeszłość modelu liberalnego, zakładającego dopuszczalność wielogłosu w każdej niemal sprawie. W latach 1990. próbowano eksperymentować z ograniczeniami tylko w pewnych sferach. Wprowadzono pojęcia charakterystyczne dla poprawnościowej nowomowy, na czele z osławioną mową nienawiści (hate speech).

Fakty są już bez znaczenia

Konferencja prasowa ambasadora
Rosji w Warszawie. Fot. printscreen YT

Ambasador Rosji w Polsce Siergiej Andriejew pełni misję w Warszawie już od prawie ośmiu lat. Zdążył już zatem znakomicie poznać nie tylko język polski, ale również miejscowy klimat polityczny oraz kulturę dziennikarską, a właściwie jej brak.

Zawiedzione oczekiwania sensacji

1 czerwca rosyjski ambasador zwołał w budynku ambasady konferencję prasową. Zdarzenie to dość wyjątkowe, bo przez ostatnie lata tego rodzaju spotkania z mediami odbywał stosunkowo rzadko. Jak sam zaznaczył na wstępie, zazwyczaj z polskimi dziennikarzami rozmawiał w warunkach nadzwyczajnych. Ostatnio, w 23 marca tego roku przed siedzibą polskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, gdzie wezwano go, by poinformować o wydaleniu pod niejasnymi zarzutami 45 rosyjskich dyplomatów. Później dziennikarze biernie rejestrowali napad na ambasadora Andriejewa 9 maja na warszawskim Cmentarzu-Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich, gdzie na ich oczach rozjuszony tłum najprawdopodobniej opłaconych, ukraińskich aktywistów dokonał publicznie przestępstwa – agresji na szefa placówki dyplomatycznej.

Mateusz Piskorski: Polska. Zmierzch myślenia

Brama kampusu głównego Uniwersytetu Warszawskiego.
Fot. Minimus/Public domain

 Cenzura w polskich mediach, zorganizowane nagonki na wszystkich tych, którzy niewystarczająco entuzjastycznie popierają władze w Kijowie, to rzecz, do której zaczynamy powoli przywykać. Wydawało się jednak, że – jak to bywało w czasach minionych – ostoją obiektywizmu i oderwanej od politycznego dyktatu poprawności myśli pozostanie świat akademicki.

Tymczasem ostatnie tygodnie pokazują, że polskie uczelnie mają być w całym układzie elementem nie naukowym, lecz propagandowym.

Ducha nowych czasów doświadczają na własnej skórze kolejni wykładowcy, uczeni, analitycy. W polskiej nauce – brzmi to absurdalnie – zaczął obowiązywać całkowity zakaz myślenia.

Terytorium dziczy

 9 maja przed Cmentarzem-Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich przy ul. Żwirki i Wigury w Warszawie doszło do scen, które po raz kolejny karzą zastanowić się nad poziomem cywilizacyjnym państwa polskiego. Trudno przewidzieć, jakie jeszcze inne przejawy całkowitego upadku będziemy mogli obserwować w najbliższych miesiącach. Można tylko skwitować krótko: państwowość polska staje się nie tylko fasadowa, ale i kabaretowa.

Nagonka na uroczystość

Ambasada Federacji Rosyjskiej, jak co roku, również i tym razem planowała zorganizowanie uroczystości upamiętniającej rocznicę zakończenia II wojny światowej. Miały one polegać na złożeniu wieńców i kwiatów pod pomnikiem na terenie cmentarza oraz akcji przypominającej przodków uczestników walczących na frontach II wojny światowej, znanej jako „Nieśmiertelny Pułk”. W związku ze zorganizowaną akcją polityczną mającą na celu zablokowanie tegorocznych uroczystości, ambasada postanowiła odwołać ich część oficjalną. Decyzję tą wiązać można z negatywną odpowiedzią polskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, które „nie rekomendowało” przeprowadzenia obchodów w tradycyjnej formie. „Chcę jasno powiedzieć, nie wyrażam zgody na uroczystości czczenia rosyjskiego żołnierza, kiedy w tym samym czasie rosyjski żołnierz morduje niewinnych ludzi” – napisał w kuriozalnym piśmie do resortu spraw zagranicznych prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski (Platforma Obywatelska). W egzaltowanych wykwitach na poziomie dwubiegunowej pensjonarki publikowanych przez niedawną nadzieję neoliberalnej opozycji znajdujemy inne, równie kuriozalne stwierdzenia, których egzegeza wychodzi poza nasze zdolności poznawcze.

Mateusz Piskorski: Wiemy, że prawie nic nie wiemy

Wiele stron zajęłoby przedstawienie znanych nam dziś już przypadków podawania i rozpowszechniania wiadomości fałszywych z frontów toczącego się na Ukrainie konfliktu zbrojnego. Tymczasem każdy szuka z niepokojem sensownych informacji, próbuje jakoś umysłowo okiełznać, umieścić w pewnych ramach kognitywnych wydarzenia toczące się na terytorium sąsiedniego kraju. Wydarzenia bez wątpienia tragiczne, jak każda wojna.

Amok

Nie pomaga w tym z pewnością stan amoku (to już coś więcej i gorzej niż zwykłe, naturalne w sytuacjach ekstremalnych emocje), który zawładnął przestrzenią informacyjną. Podsycają go nie tyle wątpliwej wiarygodności doniesienia z frontu, lecz przede wszystkim różnorakie memy, wpisy szerzące nienawiść w mediach społecznościowych i inne działania mające na celu doprowadzenie do wrzenia społecznych emocji. W dobie kultury obrazkowej właśnie tak wygląda proces sterowania masowym odbiorcą nie poszukującym faktów, lecz wyłącznie emocji. I odbiorca ten – jak widzimy na przykładzie Polski – zaczyna przypominać pseudokibica piłkarskiego, z mentalnością plemienną oraz skłonnością do wypowiedzi oraz aktów gwałtownych.

Mateusz Piskorski: Wojna będzie, jeśli zechcą jej Anglosasi

 Tara John pisze w tekście na portalu CNN, że tzw. Zachód musi uciekać się do dezinformacji. Oczywiście, według niej, robi to w odpowiedzi na podobne działania strony rosyjskiej. Czyli manipulacja anglosaska to z definicji działanie etycznie dobre i politycznie uzasadnione. Dlaczego? Bo, według autorki tej czołowej amerykańskiej stacji telewizyjnej, ludzie w Europie i w Stanach Zjednoczonych zbyt słabo zdają sobie sprawę z zagrożeń płynących z Moskwy. Trzeba ich więc o ich istnieniu przekonywać na siłę.

„Nasze” teorie spiskowe nie są spiskowe

Gdy jakiekolwiek media niezależne od obecnych ośrodków dyspozycyjnych tzw. Zachodu opublikują jakikolwiek tekst czy materiał o prowokacjach, utajnionych operacjach, zakulisowych działaniach, inscenizacjach, dyskredytacjach, skrytobójstwach, zamachach, zbrodniach, torturach i innych działaniach powszechnie potępianych przez opinię publiczną, a realizowanych przez zachodni Heartland anglosaski (jak twierdzi prof. Kees van der Pijl, oś Wall Street – City ze swoimi państwowo-politycznymi mackami), media głównego nurtu w najlepszym wypadku stukać będą się w czoło i pokazywać idiotyzm teorii spiskowych. System może też daną publikację przemilczeć, usunąć (za pomocą współtworzących go magnatów mediów społecznościowych), a nawet wsadzić ich autora do więzienia lub szpitala psychiatrycznego.

Głos z Ukrainy: Nie będzie żadnej wojny

- 

Wadim Nowiński

Nie ma ani jednego racjonalnego argumentu na rzecz twierdzenia, że Putin zamierza napaść na nasz kraj. Czy to jednak ważne w obliczu wielkiego kłamstwa i wielkiej polityki? Wirtualne wojny i wirtualne zagrożenia czasem przynoszą ich twórcom zyski jeszcze większe od tych, które mogłaby przynieść wojna prawdziwa. - mówi w rozmowie z Mateuszem Piskorskim dla "Myśli Polskiej" Wadim Nowński - ukraiński polityk, przedsiębiorca i działacz społeczny, mecenas inicjatyw cerkiewnych.

Świat bawi się w wojnę

– Niedawno brytyjskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych oświadczyło, że Kreml przygotował ukraiński „rząd okupacyjny”, w skład którego weszli wysoko postawieni ukraińscy emigranci polityczni mieszkający obecnie w Moskwie. Na jego czele miałby, według Anglików, stanąć znany ukraiński polityk i pana dobry znajomy Jewgienij Murajew. Co pan sądzi o tych rewelacjach Brytyjczyków? Dlaczego nie włączyli pana w skład tego nowego rządu, biorąc pod uwagę fakt, że pochodzi pan z Rosji i jest pan obecnie w konflikcie z Biurem Prezydenta Ukrainy?

Mateusz Piskorski: Wojenne fantazje

Po rozmowie w Genewie Siergieja Ławrowa
 z Anthonym Blinkenem Amerykanie mają dać
 w ciagu tygodnia odpowiedź na żądania rosyjskie
Fot. printscreen YT

 Już od dłuższego czasu w polskiej debacie publicznej prowadzonej przez polityków, ekspertów i dziennikarzy pierwszoplanowym tematem jest zagrożenie wojną na Wschodzie. Postulaty jej uczestników czasami brzmią zresztą tak, jakby konflikt zbrojny był wręcz czymś dla nich pożądanym, a co najmniej z niecierpliwością oczekiwanym.

Właśnie w takim duchu brzmią niektóre komentarze po genewskim spotkaniu ministra spraw zagranicznych Federacji Rosyjskiej Siergieja Ławrowa z amerykańskim sekretarzem stanu Anthony’m Blinkenem.

Mateusz Piskorski: Wielkimi krokami w rok 1984

 W Wielkiej Brytanii władze wytaczają najcięższe działa przeciwko ruchom tzw. antyszczepionkowców. Do tej pory starano się zwalczać ich argumentację za pomocą kampanii medialnych, korzystając z tradycyjnego instrumentarium dyskredytacji (ośmieszenie, wykazywanie braku kompetencji, poszukiwanie podejrzanych powiązań, w tym – oczywiście – z zagranicznymi służbami). Teraz środowiska przeciwników szczepień przeciwko COVID-19 mają znaleźć się na celowniku służb specjalnych.

Biali „alfa” w średnim wieku

Jak doniosły brytyjskie media, monitorowaniem i przeciwdziałaniem aktywności anti-vaxx ma zająć się podległe resortowi spraw wewnętrznych Biuro Bezpieczeństwa i Antyterroryzmu (OSCT) oraz działająca w jego ramach Jednostka ds. Badań, Informacji i Komunikacji (RICU). Za dokumentowanie działań tzw. antyszczepionkowców odpowiada zaś Komórka ds. Przeciwdziałania Ekstremizmowi (CEAI) oraz podległa Departamentowi Cyfryzacji, Kultury, Mediów i Sportu Jednostka ds. Przeciwdziałania Dezinformacji.

Kazachstan w ogniu

Protesty, destabilizacja, a obecnie już chaotyzacja Kazachstanu ma różne przyczyny. Nie można ich redukować ani do wewnętrznych (walki klanów albo kazachskich żuzów) ani do wyłącznie zewnętrznych (kolejna kolorowa rewolucja). Analiza zdarzeń jest utrudniona przez brak dostępu do informacji (blokada Internetu).

COVID-19 zapalnikiem rewolucji?

Protesty mają, w odróżnieniu od poprzednich (charakter lokalny, w porywach regionalny miały wystąpienia w grudniu 2011 roku, w Żanaozenie), skalę ogólnokrajową. Można jednak zauważyć, że epicentrum rewolty stała się dawna stolica Ałmaty oraz południe kraju, przy znacznie spokojniejszej północy. Zapalnikiem stał się wzrost cen paliw (gazu, oleju napędowego), który jednak nałożył się na kryzys wywołany ograniczeniami wprowadzanymi przez władzę w związku z pandemią COVID-19. Te ostatnie były chyba najtwardsze na całym obszarze postradzieckim i spowodowały upadek szereg firm z sektora małych i średnich przedsiębiorstw.

Minął Rok 2021: Twierdza coraz bardziej oblężona

Twierdza Wisloujście.Fot. T.Sienicki (CC BY-SA 3.0)

Jeśli parafrazować niegdyś znaną wypowiedź: „W miarę postępów w budowie socjalizmu walka klasowa zaostrza się”, podobną regułę można zaobserwować w polskiej polityce zagranicznej w 2021 roku: w miarę postępów w budowie „mocarstwowości” walka ze światem zewnętrznym zaostrza się. Wygląda na to, że takie założenie przyświeca władzom w Warszawie.

Choć i „mocarstwowość” tu raczej kabaretowa, i „walka” co najwyżej retoryczna, polegająca na zwiększaniu głośności krzyku, który stał się już nieznośnym jazgotem.

Sny o potędze pozostały snami

Fantazje polskiej klasy rządzącej na temat polskiej „mocarstwowości” już na początku mijającego roku utemperował nowy prezydent Stanów Zjednoczonych Joe Biden. Warszawa postawiła wszystko na jedną kartę: układ z Donaldem Trumpem. Miał być wiernopoddańczy hołd pod postacią „fortu” jego imienia, miały być układy biznesowe polegające na tym, że Polska stanie się gazowym hubem służącym do ekspansji amerykańskiego surowca na rynkach europejskich. Wszystko to miało być związane z faktem, że Trump w otwarty sposób stawiał na tzw. nową Europę, przez polskie władze określaną mianem Międzymorza czy Trójmorza.

Sprawa Emila Czeczko bez zbędnych emocji

Wywiad ze zbiegłym z Polski żołnierzem
dla TV Belarus One.
 Fot. screenprint Telegram Belta

 25-letni polski żołnierz przekroczył w obwodzie grodzieńskim granicę z Białorusią i zwrócił się do władz naszego wschodniego sąsiada o azyl polityczny. Nie znamy szczegółów tej sprawy, jednak wywołuje ona już teraz gorące, burzliwe debaty, dzieląc nas na tych, którzy zachwyceni są krokiem Emila Czeczki i tych, którzy nie przebierają w słowach, oskarżając go o zdradę i dezercję. Tymczasem wydarzenie to unaocznia nam kilka innych, znacznie istotniejszych kwestii.

Prawda pozostanie poza naszym zasięgiem

Warto już teraz zaznaczyć, że wszystkie oficjalne i nieoficjalne (przecieki) na temat ucieczki polskiego mundurowego na Białoruś nie mogą być bezkrytycznie uznawane za informacje wiarygodne i obiektywne. Czy Emil Czeczko faktycznie wyemigrował na Białoruś, czy został zatrzymany przez białoruskie służby, lub działał z nimi w porozumieniu? Czy decyzję podjął w związku z przekonaniami politycznymi, czy motywami osobistymi, np. konfliktem z przełożonymi lub prawem (jak twierdzi Mariusz Błaszczak)?

Alexander Rahr: Będziecie musieli rozmawiać z Rosją

- Będzie źle, jeżeli nie dojdzie do zmian w stosunku Polski czy krajów bałtyckich wobec Rosji. Sytuacja jest dość absurdalna, bo przecież Polska ma z Rosją znacznie więcej wspólnego niż mogłoby się wydawać. - mówi Alexander Rahr  – niemiecki politolog i historyk, ekspert ds. polityki wschodniej w rozmowie z Mateuszem Piskorskim dla Mysli Polskiej.

Jak Pan myśli, o czym kanclerz Angela Merkel rozmawiała najpierw z prezydentem Władimirem Putinem, a następnie z prezydentem Aleksandrem Łukaszenką w związku z kryzysem na granicy polsko-białoruskiej?

– Są na ten temat różne wersje, pogłoski, ale też pewne wiarygodne informacje. Unia Europejska była zszokowana obrazkami z granicy polsko-białoruskiej. Początkowo nie wiedzieli, co robić. Inicjatywę wzięła w swoje ręce Polska, czego Niemcy nie do końca chciały. Merkel, będąc przywódcą Niemiec, ale i Europy, zareagowała na ten problem w inny sposób. Gdy zaczął się pierwszy kryzys imigracyjny w 2015 roku wypowiedziała słynne słowa, że za jej rządów nie powstanie w Europie żaden nowy mur berliński. Powiedziała to Węgrom, Chorwacji i innym krajom, które wtedy zaczęły wznosić na swoich granicach takie mury, jakie dziś buduje Polska na granicy z Białorusią, by zatrzymać tych nieszczęsnych imigrantów. Teraz zrozumiała, że to jej hasło legło w gruzach.

Mateusz Piskorski: Bez dialogu będzie tylko gorzej

Tysiące migrantów z Bliskiego Wschodu
na granicy białorusko-polskiej.
 Fot. FB - UNHCR Forgotten Refugees 

Kryzys na granicy polsko-białoruskiej ujawnił całkowite bankructwo polskiej polityki wschodniej. Nie jest to niczym zaskakującym, ale zastanawia w tym kontekście fakt, że zamiast wyciągnąć z niego racjonalne wnioski, polska klasa polityczna brnie dalej w ślepy zaułek.

Ślepy zaułek okazać się może jeszcze groźniejszy, gdy zrozumiemy, że za nim kryje się przepaść eskalacji.

Nauka dyplomacji

Oczywiście, podstawowym narzędziem dyplomacji każdego państwa są negocjacje. Aby je prowadzić potrzebny jest dialog, podstawowy kontakt z drugą stroną. I to nawet wtedy, gdy definiujemy ją z jakichś względów jako przeciwnika. Ten dialog może mieć różne formy: od oficjalnej po całkowicie nieformalną. Musi jednak zakładać próbę zrozumienia drugiej strony i umiejętność rozpoznania jej interesów. Dyplomacja jest narzędziem pozwalającym na uniknięcie wojen i kryzysów nimi grożących.

Święto Niepodległości i oblicze współczesnego polskiego „patriotyzmu”

Dziś w całej Polsce odbywają się uroczystości związane ze 103. rocznicą odzyskania przez Polskę niepodległości.

Państwowe obchody Narodowego Święta Niepodległości rozpoczynają się rano od złożenia przez prezydenta Andrzeja Dudę z małżonką kwiatów pod pomnikami ojców niepodległości. O godzinie 13:00 ulicami Warszawy ruszy Marsz Niepodległości, który w tym roku ma charakter państwowy.

Prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski był jednak przeciwny jego organizacji i odwołał się od decyzji wojewody mazowieckiego, który podjął decyzję o uznaniu Marszu Niepodległości jako zgromadzenia cyklicznego na lata 2021-2023. Sąd Okręgowy w Warszawie uwzględnił odwołanie prezydenta stolicy, wtedy jednak podjęto decyzję o nadaniu marszowi charakteru państwowego.

Konrad Rękas: Najwyższa pora jechać do Mińska

Tysiące imigrantów głównie Kurdów pod 
polską granicą. Fot. Telegram Sputnik Polska 

Charakterystyczne, że w nawale „pomysłów” na zakończenie kryzysu granicznego mamy już i marnowanie miliardów złotych na mur, i likwidację granic Polski w ogóle, i „ogłoszenie Białorusi agresorem", i przygraniczne wesołe miasteczko celebrytów. Nikt tylko jakoś nie może wpaść na rozwiązanie najprostsze: JECHAĆ DO MIŃSKA I ROZMAWIAĆ.

A żeby w ogóle mieć o czym – najpierw usunąć z Polski/zlikwidować wszelkie jaczejki zajmujące się czynną polityką i propagandą antybiałoruską. I zrobić to wiarygodnie, naprawdę resetując wzajemne stosunki, co znacząco pomogłoby także mieszkającym na Białorusi Polakom. Ot i wszystko. To naprawdę jest takie proste.

Mateusz Piskorski: Wyjałowieni

73.posiedzenie Sejmu RP. Fot. Flickr Sejm RP
  Ł. Błasikiewicz CC BY 2.0

 Na świecie dzieją się tektoniczne zmiany, wali się, a co najmniej przekształca dotychczas nam znany międzynarodowy ład gospodarczy, wybuchają rewolucje technologiczne, pojawia się świat wielobiegunowy, w którym sukces i bezpieczeństwo zależeć będą od umiejętności dialogu z innymi.

A w Polsce? W Polsce trwa w najlepsze postsolidarnościowy spektakl, jałowy i pozbawiony treści.

Fobie zaciemniają ogląd rzeczywistości

Na czym polega dziś polska debata polityczna? Pomińmy litościwie milczeniem kompetencje intelektualne większości jej uczestników. Skupmy się wyłącznie na treściach. Dyskusje polskich polityków przepełnione są fobiami. Wypełniają je przestrogi przed zazwyczaj wyimaginowanymi zagrożeniami. Większość z nich dotyczy kwestii tak odległych od rzeczywistości, jak rzekomo agresywne plany sąsiadów względem Polski (przede wszystkim tego największego ze wschodu).