Spokojnych Świąt Wielkiej Nocy

 

Pogodnych Świąt Wielkanocnych, pełnych zdrowia, uśmiechu i nadziei.
Niech te rodzinne chwile wypełnią wzajemna życzliwość i wiara w lepsze jutro.

 

                                             życzy

 

                             Redakcja Bumeranga Polskiego

Wielkanoc, a tradycja słowiańska

 Wielkanoc jest najważniejszym świętem chrześcijańskim, którego istotą jest wiara w odkupienie ludzkości poprzez śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa.

Choć Polacy są narodem w większości katolickim, to jednak nawet z pobieżnych obserwacji wynika, że bardziej niż na wymiarze religijnym koncentrują się na samej tradycji i obrzędowości tych świąt. W tym zakresie obok symboliki chrześcijańskiej pojawiają się elementy nie mające z chrześcijaństwem nic wspólnego, jak na przykład: pisanki, kraszanki, zajączki, czy też zwyczaj śmigusa-dyngusa. Świadczy to o wzajemnym przenikaniu się tradycji chrześcijańskiej i pogańskiej na przestrzeni wieków. Tak naprawdę Kościół nie był w stanie wykorzenić obrzędów i zwyczajów przedchrześcijańskich, a zatem je „oswoił” i zaadaptował. Nie było to zresztą specjalnie trudne, gdyż zarówno w przypadku chrześcijańskiej Wielkanocy, jak i w przypadku pogańskich Jarych Godów (święto przesilenia wiosennego) chodziło o zwycięstwo życia nad śmiercią, światła nad ciemnością, dobra nad złem. Warto zatem przyjrzeć się interesującej symbolice świąt wielkanocnych.

Ks. prof. Marcin Wysocki: tam, gdzie Polacy, tam tradycja Grobów Pańskich

Tegoroczny Grób Pański w Archikatedrze Św. Jana
w Warszawie. Fot. FNS

 Tam, gdzie byli i są Polacy, tam są tradycje budowania Grobów Pańskich. Emigranci zabierali z sobą zwyczaje. To był nasz wkład w rozszerzanie tradycji Grobów Jezusa - ważny i godny podtrzymywania, bo to część naszej polskiej kultury - powiedział Family News Service ks. dr hab. Marcin Wysocki, prof. KUL, pracownik Katedry Patrologii Greckiej i Łacińskiej tej uczelni. W Wielki Piątek i Wielką Sobotę już od XVIII w. miliony Polaków odwiedzają Groby Chrystusa. 

„Grób Pański to wyobrażenie miejsca, gdzie złożono Ciało Chrystusa po Jego śmierci, wyobrażenie przeniesione plastycznie w czasy współczesne - przypomniał rozmówca Family News Service. - To pewna przestrzeń, w której składa się Najświętszy Sakrament, na pamiątkę złożenia Chrystusa do grobu, aby ludzie mogli kontemplować Jego śmierć i oczekiwać na zmartwychwstanie”.

W wielu krajach świata w wiekach XVII i XVIII zaniknął zwyczaj budowania Grobów Pańskich, za wyjątkiem m.in. Polski, Austrii i południowych Niemiec. „W Polsce ta tradycja przyjęła się i stała bardzo ważna. Te Groby, szczególnie w okresie baroku, przypominały całe budowle. To były bardzo bogate wyobrażenia Grobu Chrystusa z Jerozolimy” - zaznaczył ks. prof. Wysocki.

Rekordowy Orszak Trzech Króli w Polsce

Trzej Królowie podczas warszawskiego Orszaku
Trzech Kroli. Fot. s. Amata J. Nowaszewska

Moim błogosławieństwem obejmuję uczestników wielkiego Orszaku Trzech Króli, który odbywa się w Warszawie i wielu miastach Polski – powiedział Papież Franciszek po modlitwie „Anioł Pański”. W uroczystość Objawienia Pańskiego 6 stycznia ulicami blisko 900 miejscowości Polski i poza jej granicami przeszedł Orszak Trzech Króli. To rekord w dotychczasowej historii wydarzenia.

 W Polsce, ale także m.in. w Niemczech, Francji, USA i Afryce zorganizowano około 900 Orszaków Trzech Króli. W Polsce na ulice wyszło 3 miliony wiernych, by razem oddać chwałę Jezusowi, świętować i kolędować. W tym roku wydarzeniu towarzyszyło hasło „W jasełkach leży!”. To największe uliczne jasełka na świecie, które odbywają się osiemset lat po pierwszym przedstawieniu jasełkowym zaaranżowanym przez św. Franciszka w Greccio we Włoszech.

Konkurs Szopek Krakowskich

Krakowskie Szopki pod pomnikiem Adama
Mickiewicza. Fot. M. Ciszewski

81. Konkurs Szopek Krakowskich rozstrzygnięty. Jury konkursowe przyznało nagrody 60 pracom w sześciu kategoriach. Od dziś nagrodzone szopki można podziwiać na wystawie w pałacu Krzysztofory w Krakowie.

Szopki krakowskie są wyjątkowe, ponieważ prezentują postacie znane z tradycyjnych jasełek w nietypowej scenografii – na tle krakowskiej architektury. Ponadto prace te wyróżnia fantazyjne łączenie elementów różnych stylów architektonicznych, fragmentów znanych budynków i różnych postaci.

Przemiany kulturowe po transformacji ustrojowej

Przemiany kulturowe (nie zawsze kulturalne) po transformacji ustrojowej w 1989 roku wymagają obszernych i wnikliwych badań uczonych różnych specjalności. Zmiany są widoczne nawet dla „zwykłego człowieka”, nie tylko dla kulturoznawcy. Wymienię amatorsko) pobieżnie i skrótowo niektóre z nich, koncentrując się na objawach, nie wnikając głębiej w przyczyny i historię. Wspomnę tylko, że okres potransformacyjny dzieli się wyraźnie na bardziej liberalny przed 2015  i bardziej konserwatywny po 2015.

Zacznę jednak od kulturobiorców – społeczeństwa. Wskutek transformacji gospodarczej znikli najpierw chłoporobotnicy i PGR-owcy. Wkrótce bardzo zmalała wielkoprzemysłowa klasa robotnicza. Ogólną półbiedę-półzamożność zastąpiło rozwarstwienie ekonomiczne. Według GUS w 2022 w Polsce 320 tys. zamożnych osób zarabiało 20 tys.zł/mies., 83 tys. 50 tys. zł/mies. Ponad 2,5 mln osób żyło poniżej granicy ubóstwa, a jednocześnie gwałtownie wzrosła liczba milionerów i multimiliarderów, i to nie wśród przedsiębiorców. Większa część zatrudnionych zarabia poniżej ogłaszanej średniej, nawet przedsiębiorcy ulegają niewidzialnej ręce rynku – w 1.półroczu 2023 zbankrutowało według GUS aż 210 tysięcy przedsiębiorstw!

Jak chrześcijanie w pierwszych wiekach świętowali Wielkanoc?

O tym, jak Wielkanoc była przeżywana w pierwszych wiekach rodzącego się Kościoła, aby lepiej zrozumieć jej znaczenie dla chrześcijan, opowiada o. prof. Bazyli Degórski OSPPE, patrolog Papieskiego Uniwersytetu św. Tomasza z Akwinu i Instytutu Duchowości „Teresianum” w Rzymie.

W pierwszych wiekach obchody Wielkanocy skupiały się w całości na Wigilii Paschalnej. „Najstarsze świadectwo znajduje się w tzw. ‘Liście Apostołów’ z połowy II wieku” – mówi Family News Service o. prof. Bazyli Degórski. Dodaje, że dokument przedstawia uczniów obchodzących Wielkanoc podczas „nocy czuwania”, na pamiątkę śmierci Pana, którego uważa się za zmartwychwstałego i żyjącego. „List mówi, że o porze piania koguta czuwanie ma się zakończyć agapē, czyli Eucharystią, którą należy sprawować aż do ostatecznego przyjścia Pana” – wyjaśnia patrolog.

Pascha. Jakie to święto? Jakie ma znaczenie?

Od 5 do 13 kwietnia trwa Pascha, która w tym roku zbiega się z Uroczystością Zmartwychwstania Pańskiego. O zwyczajach związanych z Paschą, które pomagają lepiej zrozumieć chrześcijańską Wielkanoc mówi s. Eliana Kuryło CB, korektor starożytnego języka hebrajskiego w Biblijnym Instytucie w Tuluzie.

Pascha – święto wolności i wiary

Pascha, po hebrajsku Pesach, jest wielkim świętem wolności i wiary. Żydzi wspominają historię wyzwolenia z niewoli egipskiej. Bóg, dotychczas wyznawany jako Stwórca Świata, objawił się jako Wyzwoliciel. Święto Paschy to czas, w którym porzucając swoje osobiste zniewolenia, należy pójść za głosem Boga. Jest to piękna lekcja ufności zarówno dla Żydów jak i dla Chrześcijan – opowiada w komentarzu dla Centrum Heschela KUL przełożona Wspólnoty Błogosławieństw w Emmaus-Nicopolis w Izraelu s. Eliana Kuryło CB, korektor starożytnego języka hebrajskiego w Biblijnym Instytucie w Tuluzie. Pascha jest najważniejszym i najstarszym świętem żydowskim.

Obchodzona przez osiem dni od 15 do 22 dnia miesiąca Nissan, w tym roku przypada od 5 do 13 kwietnia i zbiega się ze świętami Zmartwychwstania Pańskiego.

Wileńska „Świtezianka” w Szczecinie i Goleniowie

^{„Barkę” - ulubioną pieśń św. Jana Pawła II śpiewa
 w szczecińskiej Bazylice Archikatedralnej 
 Zespół „ŚWITEZIANKA}

Rozmowa Leszka Wątróbskiego z Teresą Andruszkiewicz, kierownikiem i choreografem Polskiego Ludowego Zespołu Pieśni i Tańca „ŚWITEZIANKA” z Wilna.                               

- Wasz tegoroczny przyjazd do Szczecina związany był z XXXIV Tygodniem Kresowym…             

-Przyjechaliśmy tu na zaproszenie Stowarzyszenia Przyjaciół Wilna, Ziemi Wileńskiej, Nowogródzkiej, Polesia - „Świteź”. Istniejemy przy polskim gimnazjum im. Szymona Konarskiego w Wilnie, obchodzącego w tym roku 60 rocznicę swego powstania. 

Kwiatek dla Pań

Dzień Kobiet traktowany jest przez wielu jako relikt czasów PRL-u – „komunistyczne święto”, w czasie którego rytualnie wręczano paniom goździki i urządzano na ich cześć akademie w zakładach pracy. Te wspomnienia u jednych budzą niechęć, u innych uśmiech politowania, a jeszcze u innych nostalgię za czasami młodości. Podkreślić jednak należy, że pomimo zmian i przeobrażeń na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat – tradycja obdarowywania w dniu 8 marca kobiet kwiatami, czy też wręczania im drobnych prezentów nie zanikła.

Nie ulega wątpliwości, że dla osób o poglądach narodowych, czy też konserwatywnych korzenie i tradycje Dnia Kobiet są z całą pewnością dość odległe. Święto to ustanowione zostało bowiem przez Socjalistyczną Partię Ameryki i miało upamiętniać strajk kobiet w fabryce bawełny o skrócenie dnia pracy, przy czym początkowo obchodzone było w dniu 28 lutego. Następnie święto przyjęte zostało przez II Międzynarodówkę Socjalistyczną na posiedzeniu w Kopenhadze w 1910 roku. Data 8 marca jako Międzynarodowy Dzień Kobiet upowszechniła się w związku z wydarzeniami 8 marca 1917 roku, kiedy to doszło do manifestacji i protestów kobiet pod hasłem „Chleb i pokój”, będących jednym z impulsów Rewolucji Lutowej.

Czy Wielki Post zawsze był wielki?

Image by Grzegorz Krupa from Pixabay 

Skąd wzięły się Środa Popielcowa i Wielki Post? Czy zawsze i wszędzie trwał 40 dni? Jak kiedyś wyglądał obrzęd posypania popiołem? O genezie Środy Popielcowej i Wielkiego Postu oraz zwyczajach z nimi związanych w rozmowie z Family News Service opowiedział o. prof. Bazyli Degórski, patrolog, z Papieskiego Uniwersytetu św. Tomasza z Akwinu w Rzymie.

„W pierwszych wiekach chrześcijaństwa poszczono tylko przez 40 godzin w Wielki Piątek i w Wielką Sobotę” – mówi o. prof. Bazyli Degórski. „Post trwający 40 dni poprzedzających Wielkanoc rozpowszechnił się w pierwszej połowie IV wieku” – dodaje. Pod koniec pontyfikatu Grzegorza Wielkiego (zmarł w 604 r.), ustalono rozpoczęcie Wielkiego Postu w środę poprzedzającą pierwszą niedzielę postu. W niedziele post oczywiście nie obowiązywał, a więc dodane dni dawały ważną liczbę 40 dni, która odnosi się do wydarzeń biblijnych, między innymi postu Jezusa na pustyni.

Największe na świecie uliczne jasełka

1,5 miliona uczestników w ponad 750 miastach wzięło udział w największych na świecie ulicznych jasełkach

„Moją myśl kieruję także do Orszaku Trzech Króli, który obywa się dzisiaj w wielu miastach i wioskach w Polsce” – powiedział papież Franciszek po modlitwie „Anioł Pański” w uroczystość Objawienia Pańskiego. ”Niechaj prowadzi nas Gwiazda!” – pod tym hasłem w ponad 750 miastach Polski i świata odbyły się po raz 15. Orszaki Trzech Króli, w których wzięła udział rekordowa liczba uczestników ok. 1,5 miliona. To największe uliczne jasełka na świecie.

Jaki Nowy Rok, taki cały rok? Najciekawsze zwyczaje noworoczne

Graf. Pixabay

Skąd się wziął zwyczaj zabawy sylwestrowej? Jaka jest historia postanowień noworocznych i na czym polega noc tłustej wigilii? Dlaczego winogrona są hiszpańskim symbolem ostatniego dnia grudnia, a na drzwiach greckich domów wiesza się cebulę? Poznaj ciekawe i mało znane tradycje i zwyczaje sylwestrowo-noworoczne.

 Sylwester jest jedną z najważniejszych nocy w roku. Kojarzy się z huczną zabawą, szampanem i fajerwerkami. Skłania do podsumowania ważniejszych wydarzeń. Z końcem starego, a początkiem nowego roku związanych jest kilka ciekawych zwyczajów i tradycji. Niektóre z nich wyszły już z mody, inne zaś wciąż trwają i mają chronić przed niepowodzeniem, biedą i niedostatkiem w nadchodzącym roku.

Pierwsze urywki z PolArt Festival w Sydney

Lajkonik Seniors na koncercie Kolęd w Marayong
Fot. BumerangMedia

 Jako że jesteśmy  w okresie Świąt Bożego Narodzenia, Festiwal Polskiej Kultury i Sztuki w Sydney - PolArt rozpoczął się od koncertu polskich kolęd. Wydarzenie miało miejsce w polskim ośrodku kościelnym w Marayong. Byliśmy tam z kamerą.

W Marayong Grupa Teatralna Scena'98 z Perth przedstawiła sztukę pt. Jasełka z humorem". Tego samego dnia w Konsulacie RP w Sydney Teatr Fantazja z Sydney przedstawił swoją sztukę "Surreal Life of Dali" a w Cooee Art Gallery w Redfern otwarto wystawę prac artystow polskiego pochodzenia:  Barbary Licha i Alexa Cyreszko.Tam też odbyło się oficjalne otwarcie Festiwalu z udziałem Komitetu Organizacyjnego i zaproszonych gości z wladz stanowych NSW, Ambasady RP w Canberze, organizacji polonijnych, biznesu i mediów. 

Boże Narodzenie 2022: Pokój ludziom dobrej woli!

 

Jak żyć w prawdziwym duchu Świąt Bożego Narodzenia?

 Image by Jill Wellington from Pixabay 

 Jeśli media, popularna rozrywka i zwyczaje handlowe są traktowane jako wskaźniki, to obchodzenie Bożego Narodzenia nie jest już zarezerwowane tylko dla chrześcijan. Ma to pewne konsekwencje zarówno dla osób religijnych, jak i niereligijnych.

W kulturze popularnej i mediach Boże Narodzenie jest przedstawiane jako czas szczęścia, wspólnoty, hojności i pokoju. W filmach „stworzonych na Boże Narodzenie”, przesłanie „dobrego samopoczucia” jest na porządku dziennym.

Niezależnie od tego, czy chodzi o odrodzenie dawno utraconej miłości, czy pojednanie między członkami rodziny po długim i bolesnym konflikcie, widzowie są przekonani, że istnieje pewien rodzaj „magii” działającej podczas tego, co stało się znane w dużej mierze w kategoriach świeckich jako „okres wakacyjny”.

Ronald Lasecki: O żywej więzi z przodkami

 Pour nous, la Patrie, c‘est le sol et les ancêtres, c‘est la terre de nos morts.

(Maurice Barrès)

 Jeszcze kilkadziesiąt lat temu obchody Święta Zmarłych wiązały się na Mazowszu i Podlasiu z bogatą obrzędowością ludową, która była reliktem czasów przedchrześcijańskich. Dziś stopniowo stare zwyczaje wypierane są przez obrzędy kościelne, nabożeństwa i modły odprawiane przez księży na cmentarzach. Wśród nich popularne są na przykład tzw. „wypominki”, będące rodzajem odmawianej na cmentarzach modlitwy połączonej z wywoływaniem imion pochowanych tam zmarłych. Pojawiły się też składane na grobach wieńce i bukiety sztucznych kwiatów.

1. i 2. listopada cmentarze odwiedzane są przez tłumy ludzi, którzy starają się przynajmniej zatrzymać przy miejscach pochówku swych bliskich. Na tonących w kwiatach grobach płoną znicze. Zgodnie z polską tradycją, ich płomienie oświetlają też mogiły zapomniane i opuszczone których nie odwiedza już nikt z krewnych. Można je zobaczyć między innymi na licznych na Mazowszu bezimiennych leśnych i polnych mogiłach żołnierskich. Zaduszki są bowiem również dniem pamięci narodowej, kiedy zapalamy ognie na miejscach straceń, grobach powstańczych, kwaterach żołnierskich, przy tablicach pamiątkowych poświęconych pamięci poległych i pomordowanych podczas różnych wojen, a także na grobach osób zasłużonych dla Polski i na grobach twórców kultury.

Michał Radzikowski: Społeczny wymiar Święta Zmarlych

 Być może niektórzy czytelnicy oburzą się już na samym wstępie, że piszę o Święcie Zmarłych, nie zaś o utrwalonym w naszej tradycji dniu Wszystkich Świętych.

Nazwa „Święto Zmarłych” obowiązująca w czasach PRL-u, mająca podkreślać świecki i ponadwyznaniowy charakter dnia 1 listopada, nie przyjęła się w naszym kraju, co wynikało z faktu, że większość Polaków kultywowała tradycję katolicką. Dla katolików dzień 1 listopada  jest poświęcony świętym Kościoła katolickiego, a dzień 2 listopada (Dzień Zaduszny) traktowany jest jako wspomnienie pozostałych wiernych, którzy odeszli z tego świata.

Szczyt pielgrzymkowy na Jasną Górę. 400-letnia tradycja

W 220 pielgrzymkach rowerowych do Częstochowy
uczestniczyło prawie 7 tys. osób. Fot. FNS

 W okresie wakacyjnym Polacy pielgrzymują do wielu sanktuariów, wśród których szczególne miejsce zajmuje Częstochowa. W sierpniu sanktuarium maryjne na Jasnej Górze zapełnia się pątnikami różnych narodowości, nie tylko z Polski. Większość pielgrzymów przybywa pieszo w zorganizowanych grupach. Niektóre z nich, jak np. pielgrzymka warszawska, mają tradycję sięgającą ponad 400 lat. 

-Tegoroczne piesze pielgrzymowanie na Jasną Górę jest wielkim błaganiem o pokój zwłaszcza dla Ukrainy. Jest duch pokuty, ale i wielka radość z „odzyskania” możliwości pielgrzymowania bez pandemicznych ograniczeń – mówi w rozmowie z Family News Service Izabela Tyras, dyrektor biura prasowego Jasnej Góry.

Tradycje i Zwyczaje Wielkanocne w Polskiej Szkole Sobotniej w Macarthur

 W minioną sobotę o godzinie 11:00 w Polskiej Szkole Sobotniej w Macarthur odbył się Apel z okazji zbliżających się Świąt Wielkanocnych. Wielkanoc – to najważniejsze święto w kalendarzu Kościoła katolickiego, a tradycje i zwyczaje obchodzenia tychże świąt w Polsce należą z pewnością do jednych z najbogatszych. 

Tego dnia w całej szkole czuć było świąteczną, wyjątkową atmosferę. Dzień rozpoczął się od poszukiwania zajaczków, jajeczek i innych czekoladowych smakołyków w poszczególnych klasach. Było przy tym dużo frajdy i fajnej zabawy. Co jakiś czas słychać było wesołą wrzawę i okrzyki radości. Po zakończonych sukcesem poszukiwaniach przyszedł czas na świąteczną pogadankę, która była kontynuacją i jednocześnie podsumowaniem ostatnich dwóch lekcji, w czasie których uczniowie zaznajamiali się z bogartymi zwyczajami i tradycjami obchodów Świąt Wielkanocnych w Polsce.