polish internet magazine in australia

Sponsors

NEWS: POLSKA: Prawie 15 mld zł ma kosztować Orlen ustawa przygotowana przez posłów KO i Polski 2050. Chodzi o sfinansowanie zamrożenia cen prądu, gazu i ciepła. Giełda zareagowała natychmiast. Akcje Orlenu spadły o 7,3 proc. Wartość rynkowa koncernu z 75,1 mld zł we wtorek, w środę wynosi już tylko 69,6 mld zł, czyli w kilka godzin od początku sesji giełdowej spadła o 5,5 mld zł. Nadal jest to najdroższa polska spółka giełdowa. W ciągu trzech kwartałów br. Orlen zarobił na czysto 17 mld zł. * * * AUSTRALIA: Około 100 000 Australijczyków wzięło udział w marszu poparcia dla Palestyny w Melbourne. * * * SWIAT: Obfite opady śniegu sparaliżowały niemieckie miasto Monachium. Lotnisko w największym mieście na południu kraju jest zamknięte, ponadto Monachium zostało odcięte od międzymiastowego ruchu kolejowego. Na lotnisku w Monachium samolot, który miał lecieć do Dubaju na szczyt klimatyczny w sprawie globalnego ocieplenia, zamarzł i utknął na pasie startowym
POLONIA INFO: Polish Christmas Festival - Klub Polski w Bankstown, 10.12, godz. 13:00 - 18:00

niedziela, 1 listopada 2020

Polskie cmentarze na Kresach: Cmentarz Farny w Grodnie

Cmentarz farny w Grodnie. Fot. L.Wątrobski 
Cmentarz Farny w Grodnie uważany on jest powszechnie za trzeci pod względem historycznym i kulturowym wśród polskich nekropolii na wschodnich terenach dawnej Rzeczypospolitej - zaraz po Rosie w Wilnie i Łyczakowie we Lwowie. Został oficjalnie otwarty w roku 1792. Najczęstszym powodem odwiedzania tego cmentarza jest grób naszej pisarki Elizy Orzeszkowej. Spoczywa tam wraz ze swoim drugim mężem Stanisławem Nahorskim, polskim adwokatem i działaczem społecznym. To nie jedyny polski ślad na cmentarzu.

Pod murem cmentarza znajduje się kilka rzędów białych krzyży. Są to mogiły polskich żołnierzy poległych w latach 1919 i 1920 oraz w 1939 w czasie obrony miasta przez Sowietami. Umieszczono tam pomnik z orłem w koronie i tablicą informującą w języku polskim i rosyjskim, iż jest to cmentarz żołnierzy polskich.  

 

                

Stary cmentarz katolicki w Grodnie (nazywany też Farnym albo Pobernardyńskim) zajmuje powierzchnię 3 ha. Inicjatorem jego powstania był proboszcz grodzieński ks. Józef Muczyński, kanonik smoleński, doktor teologii, rektor szkół wydziałowych.

Biskup Jan Nepomucen Kossakowski herbu Ślepowron (ordynariusz inflancko-piltyński, wileński i inflancki, członek Komisji Edukacji Narodowej, przewodniczący Komisji Edukacyjnej Litewskiej od 1797 roku, kanonik wileński w 1788 roku) po wizytacji w roku 1805 napisał tegoż dnia, 24 sierpnia, odwiedziłem cmentarz parafialny niedawno założony i obszerny, a już cały grobowcami okryty, między innymi nagrobek panny Tokarzewskiej, która z rozpaczy w 22 roku życia własną zabiła się ręką, okropny koniec gwałtownej namiętności przypomina.

Cmentarz uległ częściowemu zniszczeniu w czasie okupacji i zaraz po II wojnie światowej. Zamknięty został następnie w połowie lat 1970. W roku 1986, decyzją Komitetu Wykonawczego Obwodu Grodzieńskiego, otrzymał status pomnika o znaczeniu regionalnym.



Większość znajdujących się na nim grobów pochodzi z końca XVIII - I połowy XX wieku. Wśród znanych osób spoczywają tam m.in.:  Giuseppe de Sacco (1735-1798), architekt włoski, autor kilku budynków w Grodnie i jego okolicach; Bolesław Szyszkiewicz (1864-1893), rzeźbiarz grodzieński czy Jan Kochanowski (1894-1942) biolog, ekolog, profesor gimnazjum męskiego w Grodnie, twórca Grodzieńskiego ZOO. Na cmentarzu grodzieńskim pochowani są również przedstawiciele znanych rodów grodzieńskich: Wróblewskich, Kościełowskich, Giedrojciów, Ejsmontów, Hlebowiczów, Buszów. Jest wśród nich też wielki, bogato zdobiony grobowiec rodziny Kunców, których przedstawiciel założył w Grodnie, w roku 1877, największy, najbardziej znany i chyba najdłużej działający browar.

Na cmentarzu Farnym znajdujemy się ponadto grób Edwarda Listowskiego, pierwszego międzywojennego prezydenta Grodna, osoby bardzo zasłużonej dla miasta. Zdążył on przed 1939 rokiem uzyskać w mieście ulicę swego imienia.



Stary cmentarz w Grodnie jest cennym obiektem kultury sakralnej, wymagającym nadania mu odpowiedniego statusu oraz przeprowadzenia dalszych badań genealogicznych, biograficznych oraz historyczno-kulturowych.

tekst i zdjęcia Leszek Wątróbski

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy