polish internet magazine in australia

Sponsors

NEWS: POLSKA: Prawie 15 mld zł ma kosztować Orlen ustawa przygotowana przez posłów KO i Polski 2050. Chodzi o sfinansowanie zamrożenia cen prądu, gazu i ciepła. Giełda zareagowała natychmiast. Akcje Orlenu spadły o 7,3 proc. Wartość rynkowa koncernu z 75,1 mld zł we wtorek, w środę wynosi już tylko 69,6 mld zł, czyli w kilka godzin od początku sesji giełdowej spadła o 5,5 mld zł. Nadal jest to najdroższa polska spółka giełdowa. W ciągu trzech kwartałów br. Orlen zarobił na czysto 17 mld zł. * * * AUSTRALIA: Prawie milion Australijczyków ma prawo ubiegać się o zwrot milionów dolarów nieodebranych świadczeń Medicare przed Świętami Bożego Narodzenia. Rząd federalny ogłosił, że 234 miliony dolarów z nieodebranych środków zostanie zwrócone osobom, których dane osobowe nie zostały zaktualizowane w serwisie myGov. Najwięcej niewypłaconych środków pieniężnych do odzyskania mają mieszkańcy Nowej Południowej Walii, a na dzień 31 października 284 000 obywateli posiadało 72,6 mln dolarów nieodebranych świadczeń. * * * SWIAT: W Dubaju rozpoczął się Światowy szczyt klimatyczny, w którym biorą udział przywódcy z ponad 140 krajów. Jako przewodniczący 28-j Konferencji stron Ramowej konwencji ONZ w sprawie zmian klimatu (COP-28) i jeden z największych producentów ropy naftowej na świecie, Zjednoczone Emiraty Arabskie (ZEA) mają nadzieję przekonać społeczność międzynarodową, że niskoemisyjna przyszłość jest możliwa bez odchodzenia od paliw kopalnych. W ciągu pierwszych dwóch dni – głowy państw i rządów złożą oświadczenia narodowe, w których będą starali się przekazać stanowisko swoich krajów w kwestiach ochrony środowiska, bezpieczeństwa żywnościowego, zielonej energii, ochrony przed klęskami żywiołowymi oraz wsparcia finansowego dla krajów najsłabiej rozwiniętych.
POLONIA INFO: Polish Christmas Festival - Klub Polski w Bankstown, 10.12, godz. 13:00 - 18:00

poniedziałek, 10 września 2018

Wędrówki po Polsce: Elizeum - najbardziej tajemniczy zabytek Warszawy

Elizeum Poniatowskiego . Fot. E. Michalowska-Walkiewicz
Elizeum, to podziemna rotunda wykonana z cegły, która jest usytuowana w stoku Skarpy Wiślanej. Znajduje się ona na terenie parku Marszałka Rydza - Śmigłego w pobliżu skrzyżowania ulic Książęcej i Kruczkowskiego w Warszawie.

Dom przyjemności

Jest to budowla w typie Maison de Plaisance czyli inaczej mówiąc (domu przyjemności). W chwili obecnej zachował się tylko jeden z pawilonów ogrodowych wchodzących w skład kompleksu ogrodu romantycznego na „Książęcem”, założonego przez podkomorzego Kazimierza Poniatowskiego brata ostatniego króla Polski. Budowla ta powstała w latach 1776-1778, według projektu Szymona Zuga. Jest ona stworzona na planie centralnym, zamknięta z czterech stron półkolistymi niszami, które pokryte są kopułą, udekorowaną wewnątrz sztukaterią gipsową.  Sklepienia tej budowli mają charakter kolebkowy. Miejsce to doświetlone było niegdyś okrągłym otworem w sklepieniu, tak by dokładnie w ten otwór wpadało światło stojącej na zewnątrz lampy.

Przez sztuczną grotę

Pierwotnie, do Elizeum prowadziło wejście przez sztuczną grotę. Z opisu sporządzonego przez Zuga, dowiedzieć się można, że opodal Elizeum znajdowały się  sztuczne wodozbiory, groty i nisze sklano-podziemne oraz kaskada, spadająca u stóp góry pokrytej dzikiem zaroślem i drzewami. Jeden z podziemnych chodników oświecony dostatecznie przez kilka otworów, prowadzi po różnych zakrętach do drzwi, które się otwierają na podziemną salę, której ściany i kilka kolumn wspiera cztery wielkie wnęki z siedzeniami wykonanymi z marmuru. Kolumny te, dodatkowo utrzymują piękną stiukową banię służącą jedynie do dekoracji wnętrz. Znajduje się tutaj także, osiem popiersi Cesarzy Rzymskich, które umieszczone są na wspornikach ściennych, a płaskorzeźby znajdują się nad drzwiami na specjalnych basitokach podporowych. Przed tą grotą, znajduje się obszerna sadzawka z wyspą zwaną w osiemnastym stuleciu, wyspą miłości. Na wzgórzu znajduje się wieża turecka, czyli minaret ze wschodnimi schodami, prowadzącymi do malutkiej kuchni. U stóp góry pod wieżą jest jeszcze mały folwarczek. W ogóle zaś wszystkie te budowle miały się połączyć z wielkim domem, na który potrzebny kamień sprowadzono z regionu świętokrzyskiego.

Lata obecne

Obecnie wnętrze Elizeum pozbawione jest wystroju, jedynymi świadkami dawnej świetności są odciski kasetonów dekorujących sklepienie, są tutaj także fragmenty tynku w bocznym korytarzu imitującego sztuczną skałę oraz fragment trójbarwnej polichromii, która została położona w układzie pasowym na ścianie górnego korytarza.
W chwili obecnej, Elizeum wymaga kosztownego remontu, osuszenia, odkrycia przykrywającej go ziemi i zaizolowania od niesprzyjających warunków atmosferycznych. W wyniku badań stwierdzono, iż obiekt ten jest mocno zawilgocony, w niektórych miejscach wilgotność cegły sięga 18–19%, co jest niemal maksymalnym możliwym zawilgoceniem tego budowlanego surowca. Wilgotność powietrza przekracza tu 90% wilgotności względnej. Pomimo tego, konstrukcja obiektu jest stabilna. Nie zauważono na powierzchni murów głębokich pęknięć ani też zarysowań, mogących świadczyć o uszkodzeniach powstałych na skutek przekroczenia stanu granicznego nośności konstrukcji. Natomiast prawie całkowitemu zniszczeniu uległy położone tutaj tynki. W trakcie odkrywek odkopano kamienny pierścień z piaskowcowych ciosów o przekroju 36 x 20 cm. Jest to cokół,  na którym stała latarnia doświetlająca obiekt przez wspomniany wcześniej otwór.

Dziękujemy panu Tadeuszowi Grzaśkowiczowi za wyczerpujące opowieści na temat warszawskiego Elizeum, o którym tak niewiele informacji wie przeciętny Polak.

Ewa Michałowska -Walkiewicz

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy