 |
| Protest na Placu Taksim w Stambule. Fot. M.Czernow/CC |
Od lat piszę, że Erdogan to polityk bardzo niebezpieczny. Szczęściem ludzi rozsądnych jest to, że furiaci i, generalnie, psychole, zazwyczaj chcą realizować swoje ideologie, a raczej swoje idee-fixe, już, natychmiast. Popełniają przy tym tak wiele błędów, że na ogół się bezpowrotnie kompromitują. Przykładem jest tu Jarosław Kaczyński, który swą żałosną „IV Rzeczpospolitą”, chciał mieć z dnia na dzień.
Ale są wyjątki. Są tacy, którzy opanowali sztukę strategii, sztukę cierpliwości, wyczekiwania na najlepszy moment, robienia kroku wstecz. Ukrywania swoich prawdziwych intencji i nazywania tego, co robią inaczej, wiedząc, że prawdziwa nazwa mogłaby być dla ich planów niebezpieczna.
Taki jest Erdogan. Jego celem była islamizacja Turcji i odzyskanie dla niej niegdysiejszej potęgi Imperium Osmańskiego. Do tego celu musiał przekształcić samą Turcję, musiał zerwać z kemalizmem. Gdyby zadeklarował: chce zerwać z kemalizmem – pewnie by tego nie osiągnął. Mustafa Kemal pozostawił kilka istotnych zabezpieczeń przed takimi, jak Erdogan. Po pierwsze wymiar sprawiedliwości, po drugie armię, po trzecie konstytucję. Ci, którzy w przeszłości usiłowali zerwać z kemalizmem, ponosili tego konsekwencje: wojsko przejmowało władzę (a wtedy oburzony i nic nie rozumiejący Zachód grzmiał z oburzenia), a autorzy podobnych puczów lądowali w więzieniu.
Erdogan rozprawił się ze wszystkimi przeszkodami po mistrzowsku. Wymyślił nieistniejący spisek, mający odsunąć jego partię – AKP, taki turecki PiS, tylko bardziej religijny – od władzy i posadził wszystkich oficerów, którzy mogliby stanąć mu na przeszkodzie. By jednak mógł ich skazać, musiał dysponować posłusznymi sędziami, ale i z tym sobie poradził, wymyślając kolejny spisek i aresztując sędziów, wiernych konstytucji. Na koniec, w podporządkowanym sobie parlamencie przeforsował nową konstytucję, kładącą kres świeckiemu charakterowi państwa tureckiego, odbierającą wojsku i sędziom praco do oceny działań rządu.
Rozbudowywał przy tym do paranoi służby specjalne, które dziś należą do najpotężniejszych i najbardziej bezwzględnych na świecie. Wkrótce zorganizował nieudaną prowokacje antyizraelską (Mavi Marmara i tzw. „flotylla wolności” z rzekomą pomocą humanitarną dla terrorystów z Hamasu), by mieć pretekst do zerwania stosunków dyplomatycznych z Jerozolimą i zrewidowania całokształtu stosunków Turcji w regionie. „Arabska Wiosna”, czyli reislamizacja świeckich państw Północnej Afryki i Zatoki Perskiej (z Jemenem włącznie), choć wymyślona w Doha i Rijadzie, była dla niego jak gwizdka z nieba: odbył triumfalny tour od Tunisu po Trypolis i Kair, gdzie witany był jak bohater ummy (panislamizmu), jako jeden z jej naturalnych przywódców…
Dysponuje jedną z najsilniejszych armii świata, znakomitymi służbami i V kolumną w postaci licznych, rozsianych po świecie, zwłaszcza po Europie, wspólnot tureckich, dyplomacją, podporządkowaną „patriotycznym” władzom i służbom specjalnym… Nic nie może stanąć mu na przeszkodzie.
Tylko ulica…
Stąd tak brutalna reakcja na manifestacje w parku Gezi. Dochodzą mnie głosy od znajomych dziennikarzy o pobiciach, arbitralnych aresztowaniach, o ingerencjach w konta internetowe, prywatne i te na portalach społecznościowych…
Pewnie: światła, świecka, przywiązana do ideałów kemalizmu elita Turcji stanowi mniejszość. Manifestacja poparcia dla Erdogana była liczniejsza, niż manifestacje sprzeciwu. Ale teraz chyba po raz pierwszy Erdogan się przestraszył. Nie progresistów z placu Taksim, ale tego, że ich niezadowolenie zleje się z niezadowolenia z konsekwencji udzielania przez Turcję nieograniczonej pomocy islamistycznym rebeliantom syryjskim i z buntowniczych nastrojów w tureckim Kurdystanie, to – prawie 1/3 ludności. Ale znów zagrał jak złowrogi mistrz. Kurdów spacyfikował przy pomocy osadzonego w więzieniu, bolszewickiego terrorysty Ocalana, a w manifestantów ze Stambułu uderzył, zanim zdążyli się porozumieć z liderami protestu przeciw „polityce serbskiej” Ankary.
Znów ma trochę świętego spokoju; bo my, bo Zachód, z pewnością na wydarzenia z placu Taksim nie zareagujemy, jeśli nie liczyć kilkuset artykułów i kilku marszczących brew komunikatów lokalnych MSZ-ów…
Jacek Pałasiński
Studio Opinii
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz