To był rok! Rok "dobrej zmiany" i "post-prawdy"

Niektórzy, ba, większość nawet, uważają, że odchodzący właśnie rok był nie tylko zły, ale wręcz najgorszy od trzech dekad. Że niby jest fatalnie, a będzie jeszcze gorzej… To jednak nic innego, jak tylko kolejna post-prawda. Bo tak naprawdę, tak całkiem „nie-post”, to już od dawna nie było tak obiecujących (w odległych skutkach, ale zawsze) dwunastu miesięcy.

Rok „dobrej zmiany” przyniósł mnóstwo korzyści nie tylko pojedynczym Kowalskim, ale także całemu społeczeństwu. No, może poza towarzystwem „obrońców koryta, ubeków, komunistów i złodziei”, czyli – generalnie – gorszym sortem. I nie chodzi tu wyłącznie o sprawy tak oczywiste i przyziemnie materialne, jak „Pięćset Plus”, „Mieszkanie Plus” czy „Emeryt Minus”. Wcale nie.

10 lat po Saddamie. Cena jaką płaci USA

Saddam Husajn podczas procesu
 w 2004 r. Fot. domena publiczna

30 grudnia minęło 10 lat od dnia, w którym wykonano karę śmierci na Saddamie Husajnie. Śmierć tego człowieka stała się dla Amerykanów i innych zwolenników zachodniej demokracji srogą lekcją geopolityki.

 Interwencja w Iraku bez mandatu RB ONZ była wyraźną agresją przeciwko suwerennemu państwu. Za tę agresję USA zapłaciły życiem prawie pięciu tysięcy amerykańskich żołnierzy. Dziesiątki tysięcy odniosło rany, pozostając do końca życia inwalidami. W kontekście amerykańskiej okupacji, 15 października 2006 roku w Iraku doszło do połączenia jedenastu radykalnych ugrupowań islamistycznych na czele z pododdziałem Al-Kaidy. Tak powstało terrorystyczne ugrupowanie „Państwo Islamskie".

 

Głównym bogactwem Iraku jest lekka i łatwo dostępna ropa, która stanowi 20% światowych zapasów. W samym tylko okresie pomiędzy 2006 i 2014 rokiem Bagdad uzyskał za sprzedaży ropy 550 mld dolarów, a mimo to kraj znajduje się na krawędzi bankructwa. Brakuje pieniędzy na pensje i emerytury, w wielu miejscowościach brakuje czystej wody i prądu. Utworzona według amerykańskich standardów nowa iracka armia nie jest w stanie obronić kraju przed terrorystami. Wielonarodowy i wielowyznaniowy Irak z 37-milionowym społeczeństwem zasługuje na coś lepszego. Nadal też sprawą odległej przyszłości pozostaje plan utworzenia „Wielkiego Bliskiego Wschodu", którego celem jest zmiana granic państw regionu i zapewnienie Zachodowi dostępu do ich bogactw naturalnych.

Syntetyczne podsumowanie roku 2016. Perspektywa na kolejny

Jeżeli mielibyśmy pokusić się o syntetyczne podsumowanie roku 2016 z perspektywy sytuacji Polski i w Polsce, to niestety musiałaby to być bardziej smutna, niż pozytywna wyliczanka. Z tego względu, żeby nie powielać trendu retrospektywnego odnoszenia się do enumeratywnie wymienionych wydarzeń mijającego roku, warto zastanowić się nad tym – jaka wytworzyła się sytuacja. To znaczy jaka zmiana się dokonała w ciągu tego roku. Gdzie byliśmy? Gdzie jesteśmy? Jakie mamy perspektywy na rok kolejny 2017?

Z pewnością najważniejsze dwa wydarzenia jakie nas dotyczą w znaczeniu geopolitycznym, to: postępujący rozpad Unii Europejskiej i zmiana władzy w USA. Kryzys polityczny w Unii którego kamieniem milowym jest decyzja o brexicie był i jest szokiem dla bardzo wielu ludzi. To tworzy zupełnie nową perspektywę dla rozumienia narodowych partykularyzmów i w ogóle sposobie myślenia o Europie jako Wspólnocie. Wiąże się to także bezpośrednio z sytuacją Polski, ponieważ na nowo trzeba zdefiniować porządek wewnątrz tych struktur, które jeszcze istnieją. Warto pamiętać, jaką porażkę poniosła Polska ogłaszając strategiczne partnerstwo z Wielką Brytanią. To było coś więcej, niż strzał w stopę, po prostu dowód na brak rozeznania w realiach świata.

 

To nie był dobry rok dla kultury. Zbyt wielu odeszło

Niemal każdy rok zasmuca nas informacjami o odejściu tych, którzy swoją twórczością zmieniają świat i rzeczywistość. Tych, którzy za sprawą swoich książek, płyt, filmów wpływają na nasze charaktery, życiorysy, postawy życiowe. Rok 2016 był wyjątkowo zły pod tym względem.


Literatura

Maj zwykle kojarzy się nam z rozkwitem, pierwszym prawdziwym ciepłem i dobrym samopoczuciem. W tym roku zasmucił nas odejściem Marii Czubaszek – znanej polskiej pisarki, satyryczki i dziennikarki, która odeszła w wieku 76 lat. Tworzyła legendę radiowej Trójki, była autorką wielu popularnych skeczy, piosenek i powiedzonek, które na zawsze weszły do języka. W ostatnich latach, z właściwymi sobie dowcipem i swadą, komentowała wydarzenia polityczne i społeczne w programie „Szkło kontaktowe” w TVN 24.

Pokój ludziom dobrej woli

W 1989 roku w czasie Jesieni Ludów, gdy komunizm upadał w kolejnych krajach Europy Środkowej za sprawą zbuntowanych społeczeństw, które nie chciały już żyć w kłamstwie, pisałem doktorat o etyce walki bez przemocy (non violence). Moi koledzy żartowali, abym się spieszył, bo wkrótce nikt nie będzie rozumiał, o czym piszę. Doktorat obroniłem w 1991 roku, ale nie przewidywałem, że prawie po 30 latach znów będę się zastanawiał nad koniecznością i sensem walki bez przemocy.

Ukazało się właśnie orędzie papieża Franciszka na noworoczny Światowy Dzień Pokoju, zawierające wezwanie do wyrzeczenia się przemocy. Odrzucenie przemocy ma w ujęciu papieża znaczenie moralne i polityczne. „Chodzi zatem o system polityczny oparty na rządach prawa, gdzie godność każdego człowieka jest chroniona bez jakiejkolwiek dyskryminacji. Tak prowadzona polityka może być realnym sposobem na przezwyciężenie konfliktów zbrojnych, bo zamiast prawa siły stosować będzie siłę prawa”.