Co pozostało w nas z Sierpnia’80?

Po 37 latach przyzwoici Polacy stanęli przed pytaniem, czy ustrzegliśmy zdobycze tamtego gorącego lata?

37 lat temu Andrzej Waligórski przyniósł do redakcji „Słowa Polskiego” wiersz, który udało się nam, młodym reporterom działu miejskiego, przemycić przed cenzorem i opublikować. Wiersz opowiadał o tym, co działo się wtedy wokół nas. O tym, że nam się zdarzył „piękny, mądry zryw, że Polacy rzekli, gdy się zeszli: – Są w ojczyźnie rachunki krzywd, lecz nie obca dłoń je przekreśli”. Waligórski uważał, że o wydarzeniach tamtego lata powstaną kiedyś „legendy i sagi, będą wiedzieć przyszłe pokolenia, że raz kiedyś narodowe flagi wywieszono bez rozporządzenia”. I prosił, żeby zapamiętać „te noce nieprzespane i te bramy fabryczne wśród kwiatów, gdy przestała naraz być sloganem dyktatura proletariatu”.

Największy strajk II RP. Niewygodna rocznica

Pochód ludowców z Sieniawy do Jarosławia podczas
Wielkiego Strajku Chłopskiego 1937 r.. Fot. Archiwum PSL

15 sierpnia kojarzy się z rocznicą bitwy warszawskiej i świętem Wojska Polskiego, obchodzonym na jej pamiątkę w II RP i po 1989 roku. Rzadziej natomiast kojarzy się z Wielkim Strajkiem Chłopskim, którego 80. rocznica przypada w tym roku. Pamięć o tym strajku nie tylko koliduje z treściami, jakie co roku można usłyszeć 15 sierpnia, ale nie pasuje też do sielankowego wizerunku II Rzeczypospolitej, jaki od 28 lat propaguje się w przekazie medialnym, podręcznikach szkolnych i publikacjach historycznych.

Wcale nie trzeba daleko sięgać, żeby zapoznać się z tym sielankowym wizerunkiem Polski międzywojennej. Wystarczy pójść do pierwszego z brzegu salonu prasowego, a tam znajdziemy kieszonkowe publikacje poświęcone dwudziestoleciu międzywojennym. Dowiemy się z nich o życiu arystokracji, salonach, modzie, skandalach towarzyskich, romansach i kulinariach wyższych sfer, tylko nie o bezrobociu, nędzy wsi i ówczesnych metodach rozwiązywania konfliktów społecznych.

Stąd też warto przypomnieć o Wielkim Strajku Chłopskim z 1937 roku, który bez wątpienia był największym wybuchem niezadowolenia społecznego w II Rzeczypospolitej.

Burza po słowach Macrona o Polsce

Prezydent Francji Emmanuel Macron.
Fot. M.Limina (Flickr -cc)

Prezydent Francji Emmanuel Macron podczas wystąpienia w Warnie w Bułgarii stwierdził, że Polska izoluje się w Europie na własne życzenie. Macron składa wizyty w państwach wschodniej części Unii Europejskiej. Pominął jednak nasz kraj i Węgry.
– „Europa to region stworzony na bazie wartości, związku z demokracją i swobodami, z którymi Polska jest dzisiaj skonfliktowana” – mówił prezydent Francji. Jego zdaniem Polska zmierza w przeciwnym kierunku niż cała UE. Wizja Warszawy jest bowiem sprzeczna z zasadami, którymi kierowali się założyciele wspólnoty. – „Polska nie definiuje dzisiaj przyszłości Europy i nie będzie definiować Europy jutra” – dodał podczas wystąpienia w Warnie. Przy tej okazji zaprosił Bułgarów do uczestnictwa w negocjacjach w sprawie dalszej integracji Unii Europejskiej. Prezydent Bułgarii Rumen Radev oczywiście przyjął zaproszenie. Przyznał, że w sprawie pracowników delegowanych należy znaleźć złoty środek między interesami bogatego Zachodu i uboższego Wschodu.

Jan M. Małek: Dobrobyt opiera się na Dekalogu

Jan Michał Małek, założyciel PAFERE. Fot. PAFERE

"Wychodziłem z założenia, że po to, aby Polska stała się silna gospodarczo winna skorzystać z doświadczeń i wiedzy tych krajów, które odniosły największy sukces i osiągnęły największy stopień rozwoju gospodarczego. Powinniśmy wziąć z nich przykład, oprzeć się na pierwotnym systemie gospodarczym USA” . Rozmowa Agnieszki Piwar z Janem Michałem Małkiem, założycielem Polsko-Amerykańskiej Fundacji Edukacji i Rozwoju Ekonomicznego (PAFERE).

Wielu moich rówieśników – pokolenie urodzone w latach 80. – nie widząc możliwości poprawienia swojej stopy życiowej wyjechało na Zachód. Największa fala emigrantów ekonomicznych zaczęła ruszać od 2004 roku, czyli od przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Pan również wyemigrował, jednak w zupełnie innych czasach, bo w 1958 roku. Co wtedy skłoniło Pana do wyjazdu na Zachód?
 
- W czasach głębokiej komuny, za mej młodości, w Polsce panowały prześladowania polityczne, aresztowania i terror. Dręczono przedsiębiorców, pozbawiono ludzi własności. Wszechobecne były obłuda i kłamstwo, firmowane przez aparat państwa. Powszechne było poczucie braku nadziei na lepsze jutro. Na uczelni, w pracy, w prasie, literaturze i radiu, wszędzie poddawani byliśmy propagandzie komunistycznej przedstawiającej zło jako dobro, a dobro jako zło; Armię Czerwoną jako przyjaciela, a dowódców AK i rząd RP w Londynie jako wrogów i „zaplutych karłów reakcji”; socjalizm jako drogę do świetlanej przyszłości, którą miał być komunizmu, a kapitalizm jako wcielenie zła itd., itd.

Australijska Komisja Królewska przeciw tajemnicy spowiedzi

Spowiedź - Sakrament pojednania w Lourdes (Francja).
Fot. Lawrance OP - Flickr (creative commons)

„Spowiedź w Kościele katolickim jest duchowym spotkaniem z Bogiem za pośrednictwem kapłana. Stanowi ona zasadniczą część wolności wyznania” – tak napisał w oficjalnym oświadczeniu przewodniczący Konferencji Episkopatu Australii, abp. Denis Hart.

 Abp Denis Hart wyraził w ten sposób sprzeciw względem propozycji Komisji Królewskiej, która badała przypadki molestowania seksualnego nieletnich w latach 1950-2010. Przesłała ona do parlamentu 85 propozycji zmian prawnych mających wzmocnić walkę z podobnymi przestępstwami. Jako jeden z punktów zaproponowano pociąganie do odpowiedzialności karnej księży nieprzekazujących władzom informacji o zbrodni, ponieważ usłyszeli o niej podczas spowiedzi.